Το γεγονός ότι η αποκατάσταση της ελληνικής μοναρχίας δεν ήταν βεβαιη έγινε πιο εμφανές με την πάροδο του χρόνου. Ακόμη και πριν από την εξορία του βασιλεως , το καθεστώς των συνταγματαρχών κατεδιωκε τους Έλληνες φιλομοναρχικούς. Η συντακτης της φιλομοναρχικης εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ κ. Ελένη Βλάχου * συνελήφθη τον Σεπτέμβριο του 1967 και δραπέτευσε στο Λονδίνο τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους όπου συνέχισε να αντιτίθεται στη δικτατορία.
(* Η Βλάχου επέστρεψε στην Ελλάδα το 1974, εξελέγη στο κοινοβούλιο και συνέχισε να δημοσιογραφει. Η αντιχουντικη εφημερίδα της, η Καθημερινή έδωσε σεβαστή κάλυψη στον Κωνσταντίνο Β΄ μετά το αρνητικό αποτέλεσμα του αδικου δημοψηφίσματος του 1974. Ακόμα και ο εχθρός της Βλάχου, Ανδρέας Παπανδρέου, μιλησε θερμά για αυτην οταν πεθανε αυτη τον Οκτώβριο του 1995).
Τα δύο κύρια κινήματα αντίστασης κατα των συνταγματαρχων που εμφανίστηκαν, το Εθνικό Κίνημα Αντίστασης και οι Ελεύθεροι Έλληνες ήταν φιλομοναρχικα. Αυτές οι ομάδες αντίστασης αποτελούνται από συνταξιούχους στρατιωτικούς αξιωματούχους και ακόμη και πριν οι συνταγματάρχες ανακηρύξουν δημοκρατία το 1973, ο υφισταμενος λογοκρισια τύπος της Ελλαδας προειδοποίησε ότι ο Κωνσταντίνος Β΄κινδυνεύει να χάσει το θρόνο του, εκτός εάν η Αυτού Μεγαλειότητα αποκηρυξει την φιλομοναρχική αντίσταση. (Η έλλειψη αποτελεσματικής στρατιωτικής ικανότητας της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της Κυπριακής κρίσης του 1974 αποδόθηκε εν μέρει στην εκκαθάριση ανώτερων αξιωματικών του μοναρχικού στρατού).
Τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα του έθνους, η EΡE και η Ε.Κ. αποδιοργανωθηκαν με το ξεσπασμα της χουντας και δεν οργανωθηκαν αποτελεσματικά για να λειτουργήσουν ως πυρηνες αντιστασης κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Ωστόσο, ο πρώην πρωθυπουργός της EΡE, Παναγιώτης Κανελλόπουλος και ο Γιώργος Μαύρος, διάδοχος του Γιώργη Παπανδρέου ως ηγέτης της Ενωσης Κέντρου της Ένωσης, διατήρησαν το πνεύμα των κομμάτων τους ζωντανό αψηφώντας με θάρρος την δικτατορία.
Το σημαντικότερο υπόγειο πολιτικό κόμμα που αντιστάθηκε στο καθεστώς των συνταγματαρχων σε συντονισμένη βάση ήταν το μακροχρόνιο απαγορευμένο ΚΚΕ. Οι κομμουνιστές χωρίστηκαν χρονικά τον Αύγουστο του 1968 λόγω μαζικής εσωτερικής διαφωνίας σχετικά με τη σοβιετική εισβολή στην Τσεχοσλοβακία τον Αύγουστο του 1968(ΚΚΕ Εσωτ.-ΚΚΕ Εξωτ). Τον ίδιο μήνα και έτος (Αύγουστος 1968) ο Αλέξανδρος Παναγούλης επιχείρησε να δολοφονήσει τον Παπαδόπουλο. Η αποτυχημένη απποπειρα δολοφονίας του αριστερού Παναγούλη συνέβαλε στη δημιουργία ενός θρύλου της αριστεράς αντίστασης στη δικτατορία που αναιρεί τον ρόλο των Ελλήνων φιλομοναρχικών στην καταπολέμηση της δικτατοριας.
Μια συνταγματικη αναθεωρηση που δεν ήταν ποτέ τετοια : Το περίεργο Σύνταγμα των χουντικων του 1968.
Κατά ειρωνικό τρόπο, το στήριγμα του καθεστώτος των συνταγματαρχων ήταν οι φιλομοναρχικοί ή εκείνοι που είχαν προηγουμένως υποστηρίξει το παρακράτος του Παπαγου λόγω του φόβου για μια κομμουνιστική καταληψη της εξουσιας. Ο Παπαδόπουλος επομένως δεν μπορούσε να καταργήσει αμέσως τη μοναρχία. Ο δικτάτορας προχώρησε με τη στρατηγική του να παραμείνει θεωρητικά φιλομοναρχικός καθώς κινήθηκε για να εδραιώσει την εξουσία του θέτοντας τα θεμέλια για μια μελλοντική αβασιλευτη δημοκρατία(οπως εκαναν και οι εθνικιστες στην Κινα που αποδυναμωσαν την εξουσια του κινεζου αυτοκρατορα). Ένα νέο σύνταγμα ''επικυρώθηκε'' σε δημοψήφισμα τον Σεπτέμβριο του 1968 με το ΝΑΙ να φτανει στο 92% των ψήφων!!!
Για να καθησυχασουν την σημαντικη πλειοψηφικη μοναρχική συνιστώσα της κοινωνίας, η Ελλάδα παρέμεινε επίσημα μια «Βασιλευομενη Δημοκρατία». Ωστόσο, τα προνόμια του Στέμματος μειώθηκαν απότομα και οι πολιτικές ενέργειες του βασιλιά έπρεπε να καθοδηγούνται αποτελεσματικά από ένα Συμβούλιο του Έθνους. Η ελευθερία του Τύπου χορηγήθηκε φαινομενικά, αλλά σχεδόν αμέσως αναιρέθηκε από ένα νέο Συνταγματικό Δικαστήριο που είχε ευρείες αρμοδιότητες στην επιδίωξη της εθνικής ασφάλειας με τον περιορισμό της άσκησης πολιτικών δικαιωμάτων, όπως η ιδρυση και η λειτουργία των πολιτικών κομμάτων.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1968, το υπουργικό συμβούλιο στην πραγματικότητα θα γίνει πιο ισχυρό από το κοινοβούλιο. Το πεδίο για τους βουλευτές να ασκήσουν εξουσία ήταν περιορισμένο επειδή ο πρωταρχικός ρόλος τους ήταν ουσιαστικά η κριτικη της νομοθεσίας και της κυβερνητικής πολιτικής(οχι η χαραξη). Απο τα μελη της κυβερνησης μόνο ο πρωθυπουργός και δύο αναπληρωτές πρωθυπουργοί είχαν τη δυνατότητα να έχουν έδρες στο κοινοβούλιο. Οι ένοπλες δυνάμεις είχαν συνταγματικά ανεξαρτησία από την κυβέρνηση και το κράτος.
Το Σύνταγμα του 1968 ήταν πιθανώς μοναδικό στην ιστορία, καθώς υπήρχαν προβλήματα με την εφαρμογή του πριν καν αρχισει να ισχυει πληρως. Παρόλο που οι συνταγματάρχες είχαν φροντίσει να ιδρύσουν επίσημους θεσμούς, οι οποιοι δεν λειτουργούσαν πάντα όπως είχαν προβλεφθεί απο τους χουντικους . Ο πρόεδρος του Συμβουλίου του Έθνους (θεσμος του Συνταγματος 1968) απολύθηκε από την χουντα το 1969 αφού αυτός (Μιχαήλ Στασινόπουλος) αρνήθηκε να πραγματοποιήσει εκκαθαρίσεις ανώτερων δικαστών.
Το νέο σύνταγμα φανερωνε ότι οι Απριλιανοι συνταγματάρχες ήταν απογονοι του Παρακράτους του Παπαγου. Αυτό το σύνταγμα επιδίωξε να θεσμοθετήσει μια σειρά φορέων που υποτίθεται ότι θα ρυθμίζαν και θα προκαθορίζαν τα πολιτικά αποτελέσματα και τη συμπεριφορά των ανθρώπων σύμφωνα με τις επιθυμιες των συνταγματάρχων.
Η διάθεση των συνταγματαρχών να καθοδηγησουν την κοινωνία σύμφωνα με τα ήθη τους φανερωθηκε αργοτερα με την ίδρυση Διαμεσολαβητή το 1969 για τη διερεύνηση της ιδιωτικής ζωής των δημοσίων υπαλλήλων και τον διορισμό συνταξιούχων στρατηγών για τη διοίκηση πανεπιστημίων. Επιπλέον, σύμφωνα με την πρακτική του παρελθόντος λογω Παρκράτους, ο επαγγελματικός συνδικαλισμός ήταν αυστηρά απαγορευμένος.
Το νέο καθεστώς από την αρχή προσπάθησε επίσης να κατατάξει τους νέους σε ομαδες νεολαιας και συνδικαλιστικές οργανώσεις που να ελέγχονται από το καθεστώς της χουντας. Παραδόξως, ενω εξακολουθουσε να μοιάζει με το καθεστώς Μεταξά, το καθεστώς των Απριλιανών συνταγματαρχων δεν σχημάτισε ένα πολιτικό κόμμα που θα μπορούσε να είχε συντονίσει το πληθος των κυβερνητικών ελεγχόμενων παρακρατικών οργανώσεων.
Η απροθυμία του Παπαδόπουλου να πολιτικοποιησει γρήγορα το καθεστώς του προήλθε πιθανότατα από το γεγονός ότι η ίδρυση ενός νέου κυβερνώντος κόμματος θα είχε ως αποτέλεσμα την είσοδο του δικτατορα στο δίκτυο των οικογενειών που είχαν προηγουμένως υποστηρίξει την EΡE και το Λαϊκό Κόμμα. Αν το έκανε αυτό ο Παπαδόπουλος θα σήμαινε ότι ο Παπαδόπουλος θα έφτανε σε πολιτική συγκατοίκηση με τον Κωνσταντίνο Β΄.
Πράγματι, το Σύνταγμα του 1968 δεν θα μπορούσε να τεθεί σε πλήρη ισχύ χωρίς να συμφωνήσει ο Κωνσταντίνος Β΄ να επιστρέψει στην Ελλάδα. Ο βασιλιάς απέφευγε να νομιμοποιήσει το νέο σύνταγμα που θα θεσμοθετούσε τη δικτατορία. Για τον Παπαδόπουλο αυτό το αδιέξοδο ήταν πιθανώς ευπρόσδεκτο επειδή ήταν πραγματικά αντιβασιλικός. Με το όφελος της εκ των υστέρων κριτικης το Σύνταγμα του 1968 (το οποίο ο ξάδερφος της Πριγκίπισσας Άλικης Λόρδος Λούις Μαουντμπάντεν της Βρετανίας θεωρούσε ότι ήταν ηλίθιο) καθιέρωσε τις βάσεις για τη δημιουργία μιας προεδρικής δημοκρατίας αντικαθιστώντας απλώς τον ισχυρό εκτελεστικό πρωθυπουργό με έναν εκτελεστικό πρόεδρο.
Παρόλη την ελλειψη ευρειας σκεψης που ειχε το καθεστως της χουντας είχε και τις επιτυχίες του. Οι υπηρεσίες και οι ανέσεις επεκτάθηκαν σε αγροτικές περιοχές της Ελλάδας. Ταλαντούχοι τεχνοκράτες διορίστηκαν σε θέσεις υπουργικού συμβουλίου, όπως ο Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος που υπηρέτησε ως υπουργός Οικονομικών. Κατά συνέπεια, οι τραπεζικές μεταρρυθμίσεις βοήθησαν στην τόνωση της έντονης εγχώριας ανάπτυξης. Αναπτύχθηκε μια τουριστική βιομηχανία και εισήχθη ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα. Στο καθεστώς επισης οφειλεται η διαμόρφωση μιας πιο αποτελεσματικής δημόσιας υπηρεσίας.
Όπως με τα περισσότερα αυταρχικά καθεστώτα, η τιμή για τα επιτεύγματά τους ήταν πολύ υψηλή. Ο ελληνικός λαός ζούσε σε ένα τόσο ενοχλητικό και φαινομενικά πουριτανικό καθεστώς. Η κίνηση του υπουργού Εσωτερικών Στυλιανού Πατάκου να απαγορεύσει τις μίνι φούστες και τα γένια (η οποία τελικά ακυρώθηκε) αντιμετωπίστηκε με χλευασμό. Η παρέμβαση του καθεστώτος σε μια μουσική συναυλία Rolling Stones αντιμετωπίστηκε επίσης με εκτεταμένη περιφρόνηση. Το πουριτανικό χτύπημα του καθεστώτος όχι μόνο αντανακλούσε τα κοινωνικά ήθη των ηγετών του, αλλά και ότι ήταν πολύ αποσυνδεμένο από σημαντικά μέρη της κοινωνίας.
Η μεγάλη πολιτική αποτυχία των συνταγματαρχων ήταν ότι δεν κινήθηκαν αρκετά γρήγορα για να θεσμοθετήσουν το καθεστώς τους διενεργώντας εκλογές σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1968. Τα πολιτικά οικογενειακά δίκτυα(πολιτικες φατριες) θα μπορούσαν να είχαν αξιοποιηθεί από το καθεστώς της χουντας για να δημιουργήσει ένα νέο κυβερνών πολιτικό κόμμα που θα στηριζοταν στη βάση στήριξης του παραδοσιακού συντηρητικού μοναρχικού κόμματος που ήταν ένα από τα παραδοσιακά δύο μεγάλα κόμματα της Ελλάδας(πανω στα παλαια στελεχη της ΕΡΕ και του Λαικου Κομματος). Ένας τέτοιος πολιτικός ελιγμός από την πλευρά του Παπαδόπουλου μπορεί να του παρείχε τα μέσα για να κλεισει τα στοματα διαμαρτυριας κατα της δικτατοριας, οπως ειχε επιτύχει να κάνει ο στρατηγός Κονδύλης τη δεκαετία του 1920 και τη δεκαετία του 1930.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου