ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ.
ΨΗΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΝΕΩΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ.
Η συνωμοτική κίνηση αξιωματικών στη Μικρά Ασία, κάτω από τη διεύθυνση του Συνταγματάρχου Νικολάου Πλαστήρα, είχε αρχίσει από τις αρχές του 1922.
Αυτοί κινούνταν δραστήρια για τον προσεταιρισμό οπαδών και την ανατροπή της Κυβέρνησης, όταν θα παρουσιαζόταν η κατάλληλη ευκαιρία.
Την κίνηση είχαν αρχίσει να προβάλουν και οι αντικυβερνητικές εφημερίδες.
Μετά τη δυσμενή εξέλιξη των επιχειρήσεων για τη Στρατιά της Μικράς Ασίας, από τη μεγάλη τουρκική επίθεση της 13ης Αυγούστου 1922, τα απομείναντα τμήματα αποχώρησαν από τη Μικρά Ασία και στις αρχές του Σεπτεμβρίου με πλοία μεταφέρθηκαν στη Χίο και Λέσβο.
Από την πρώτη στιγμή της άφιξης του Ν. Πλαστήρα με το Απόσπασμά του στη Χίο, αντί της Σάμου, όπως είχε διαταχθεί από τον Αντιστράτηγο Διοικητή της Στρατιάς Πολυμενάκο, λόγω των συνωμοτικών ενεργειών του, είχαν επιταχυνθεί οι προπαρασκευαστικές ενέργεις των επαναστατών, με προσπάθεια προσεταιρισμού των κυβερνητών των πολεμικών πλοίων.
Στις 9 Σεπτεμβρίου συγκροτήθηκε στη Χίο τριμελής επαναστατική επιτροπή από το Συνταγματάρχη Νικόλαο Πλαστήρα, το Συνταγματάρχη Παναγιώτη Γαρδίκα και τον Αντσυνταγματάρχη Μιλτιάδη Κοιμήση, η οποία έκρινε ότι επικεφαλής της επανάστασης έπρεπε να τεθεί ο Διοικητής της ΙΙας Μεραρχίας Συνταγματάρχης Στυλιανός Γονατάς, γιατί ήταν ικανός αξιωματικός και το πρόσωπό του ενέπνεε εμπιστοσύνη στους περισσότερους από τους αξιωματικούς. Αυτός αποδέχθηκε την αρχηγία, με τον όρο ότι η επανάσταση θα ζητούσε:
1. Παραίτηση του Βασιλέως Κωνσταντίνου υπέρ του Διαδόχου του Θρόνου.
2. Άμεση διάλυση της Εθνοσυνέλευσης.
3. Σχηματισμός υπερκομματικής Κυβέρνησης, η οποία θα ενέπνεε εμπιστοσύνη στους Συμμάχους και θα προέβαινε στη ταχεία διενέργεια αμερόληπτου δημοψηφίσματος, ώστε να αποφανθεί ο λαός για το πολίτευμα.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες εκδηλώθηκε η επανάσταση τις πρωινές ώρες της 11ης Σεπτεμβρίου και επικράτησε αμέσως και σχεδόν αναίμακτα.
Στις 12 Σεπτεμβρίου οι επαναστάτες επιβιβάσθηκαν σε ατμόπλοια, τα οποία με τη συνοδεία πολεμικών πλοίων απέπλευσαν για Πειραιά, ενώ το πρωί της 13ης Σεπτεμβρίου αεροπλάνο έρριπτε στην Αθήνα προκήρυξη του Αρχηγού της Επανάστασης, της οποίας τα σπουδιαότερα σημεία είχαν ως ακολούθως:
<<... Η σωτηρία της Πατρίδος επιβάλλει τας αξιώσεις μας ταύτας.
1. Παραίτησις του Βασιλέως χάριν της Πατρίδος υπέρ του Διαδόχου.
2. Άμεσος διάλυσις της Εθνοσυνελεύσεως.
3. Σχηματισμός Κυβερνήσεως αχρόου εμπνεούσης εμπιστοσύνην εις την Αντάντ, δια την ταχίστην και αμερόληπτον ενέργειαν εκλογών Εθνοσυνελεύσεως και την διαχείρισιν των εξωτερικών ζητημάτων, μέχρις ου ο λαός αποφασίσει τελικώς περί της τύχης του.
4. Άμεσος ενίσχυσις του Θρακικού Μετώπου...>>.
Το βράδυ της 13ης Σεπτεμβρίου τα πλοία των επαναστατών κατέπλευσαν στο λιμάνι του Λαυρίου.
Ταυτόχρονα απέστειλαν τελεσίγραφο προς την Κυβέρνηση εάν δέχεται τους όρους της προκήρυξης του Συνταγματάρχου Στυλιανού Γονατά, με προθεσμία για απάντηση μέχρι τις 22.00 ώρας της ίδιας ημέρας.
Το τελεσίγραφο των επαναστατών παραλήφθηκε την ώρα, που συνεδρίαζε το Υπουργικό Συμβούλιο, προκειμένου να αποφασίσει τη στάση της Κυβέρνησης απέναντι στο επαναστατικό κίνημα.
Μετά από μακρά σύσκεψη αποφασίσθηκε η παραίτηση της Κυβέρνησης.
Την επομένη, 14 Σεπεμβρίου, ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος, μη θέλοντας να γίνει αίτιος αδελφοκτόνου σύρραξης, υπέβαλε την παραίτησή του υπέρ του Διαδόχου Γεωργίου και απηύθυνε σχετικό διάγγελμα προς τον Ελληνικό λαό την ίδια ημέρα. Αμέσως μετά την παραίτησή του έγινε η ορκωμοσία του Βασιλέως Γεωργίου του Β΄.
Ο Κωνσταντίνος με τη Βασίλισσα και τα υπόλοιπα μέλη της οικογενείας του αναχώρησαν από τον Ωρωπό τα μεσάνυκτα της 16ης Σεπτεμβρίου για το Παλέρμο της Σικελίας.
Μετά την εξέλιξη αυτή τα πλοία με τους επαναστάτες έπλευσαν από το Λαύριο στο Φάληρο.
Η αποβίβαση άρχισε την επομένη και, με επικεφαλής τους ηγέτες της Επανάστασης, τα επαναστατικά τμήματα παρήλασαν δια μέσου των κεντρικών οδών της Αθήνας και κατευθύνθηκαν στους στρατώνες τους.
Την ίδια ημέρα η Επαναστατική Κυβέρνηση με τηλεγράφημά της στον Ελευθέριο Βενιζέλο του εξέφραζε την πλήρη εμπιστοσύνη της και τον όριζε ως αντιπρόσωπο της στο εξωτερικό για τη διαχείριση του εθνικού ζητήματος.
ΠΗΓΗ: Επίτομη ιστορία της εκστρατείας στη Μικρά Ασία 1919-1922, της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου