ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ.
ΨΗΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΝΕΩΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ.
Πολλά έχουν ειπωθεί και γραφεί για την πολιτική κρίση του Ιουλίου 1965, τα Ιουλιανά γεγονότα, από πολιτικούς, ιστορικούς και συγγραφείς. Γεγονότα, τα οποία και σήμερα ακόμα μονοπωλούν την πολιτική ζωή της χώρας. Θα προσπαθήσουμε να προβούμε σε μια ανάλυση, όσον το δυνατόν σύντομη και αντικειμενική, στηριζόμενοι στα βιβλία του κεντρο-αριστερού δημοσιογράφου Σόλωνος Γρηγοριάδου. Ως γνωστόν η κρίση άρχισε μετά την αποκάλυψη της παραστρατιωτικής οργάνωσης ΑΣΠΙΔΑ στο στρατό μας.
Συγκεκριμένα ο τότε Υπουργός Εθνικής Αμύνης Πέτρος Γαρουφαλιάς, πρόσωπο που απολάμβανε της απόλυτης εμπιστοσύνης του Στέμματος, μετά την υποβολή του πορίσματος της διαταχθείσας και ενεργηθείσας Ένορκης Προανάκρισης από τον Αντιστράτηγο, Γενικό Στρατιωτικό Δικαστικό Σύμβουλο Α΄Τάξεως, της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Ιωάννη Σίμο, για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, είχε διατάξει τακτική ανάκριση, την οποία ανέλαβε ο εισηγητής(Ανακριτής) του Διαρκούς Στρατοδικείου Αθηνών, Στρατιωτικός Δικαστικός Σύμβουλος Α΄Τάξεως, Συνταγματάρχης της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης Παντελής Λαγάνης.
Στο πλαίσιο της διενεργουμένης τακτικής ανάκρισης από τον Π. Λαγάνη για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, κλήθηκε ένας ιδιώτης, υπάλληλος της ΚΥΠ, για συμπληρωματική κατάθεση. Αμέσως η ΚΥΠ ενημέρωσε τον Πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, ο οποίος με το υπ. αριθ. πρωτοκ. 1014 της 3ης Ιουλίου 1965 έγγραφο ζήτησε από τον Υπουργό Εθνικής Αμύνης να τιμωρήσει τον εισηγητή. Ο Υπουργός με το υπ. αριθ. πρωτοκ. 30294 της 5ης Ιουλίου 1965 έγγραφο απάντησε ότι αρνείται να επιβάλει ποινή στον εισηγητή, ο οποίος ενήργησε απολύτως νόμιμα. Ο πρωθυπουργός επανήλθε με νέο υπ. αριθ. πρωτοκ. 1015 της 7ης Ιουλίου 1965 έγγραφο προς τον Υπουργό Εθνικής Αμύνης και με εντολή να λάβει τα προσήκοντα μέτρα κατά του εισηγητού. Ο Υπουργός απάντησε με δριμύ ύφος την 9η Ιουλίου 1965, αρνηθείς εκ νέου να τιμωρήσει τον εισηγητή. Το γεγονός αυτό ανάγκασε τον Πρωθυπουργό να αποστείλει και τρίτο έγγραφο προς τον Υπουργό, στο οποίο, μεταξύ των άλλων, έγραφε ότι γνωρίζει άριστα την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, υπάρχει ένα δικαστικό πόρισμα διεξαχθείσας Ένορκης Προανάκρισης και μια πολιτική σκευωρία.
Αυτή η δραματική σύγκρουση των δύο ανδρών, σε συνδυασμό και με την άρνηση του Υπουργού να διατάξει ανακρίσεις για την εφαρμογή του Σχεδίου <<ΠΕΡΙΚΛΗΣ>> κατά τις εκλογές του 1961, μετά την παρέλευση 4ετίας, ως αντιπερισπασμό στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, συνετέλεσε στην απόφαση του Πρωθυπουργού να ζητήσει από τον Βασιλέα Κωνσταντίνο την αποπομπή του Πέτρου Γαρουφαλιά από το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης και την ανάληψη του από τον ίδιο. Η ατυχής και αδικαιολόγητη αυτή ενέργεια του έμπειρου Πρωθυπουργού αποτελούσε ωμή και παράνομη παρέμβαση στη διενεργούμενη τακτική ανάκριση της ανεξάρτητης Στρατιωτικής Δικαιοσύνης. Εύλογα θα μπορούσε ο οποιοσδήποτε πολίτης αυτής της χώρας να σκεφθεί μια συγκάλυψη, τη στιγμή που ο γιος του Πρωθυπουργού φερόταν να έχει εμπλακεί στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, όπως αποδείχθηκε αργότερα από τη δικαιοσύνη.
Ο Βασιλεύς αποδέχθηκε την αποπομπή του Π. Γαρουφαλιά από το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης, κάτω από τις πιέσεις του Πρωθυπουργού, αλλά αρνήθηκε την πρότασή του να αναλάβει ο ίδιος το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης, γιατί θα δημιουργούνταν αρνητικές επιπτώσεις από την ανάληψη, ενώ εκκρεμούσε η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, στην οποία πιθανώς να εμπλεκόταν και ο Ανδρέας Παπανδρέου. Γιαυτό πρότεινε ως συμβιβαστική λύση να αναλάβει το Υπουργείο οποιοδήποτε στέλεχος της Ένωσης Κέντρου, μέχρι να περατωθεί η ανάκριση για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ. Η άρνηση του Πρωθυπουργού οδήγησε , μετά τη σύγκρουση των δύο πολιτειακών παραγόντων σε κυβερνητική κρίση, η οποία ξέσπασε στις 15 Ιουλίου 1965 με την παραίτηση του Πρωθυπουργού. Μια πολιτική κρίση, που οφειλόταν στη διαφωνία του Βασιλέως και του Πρωθυπουργού στο χειρισμό των ανακρίσων στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, γιατί υπήρχαν στοιχεία, τα οποία συνέδεαν τον τότε πρωτοεμφανισθέντα, αλλά ανερχόμενο, Βουλευτή Ανδρέα Παπανδρέου με τη συγκεκριμένη οργάνωση.
Και όμως το πρωί της 15ης Ιουλίου ο Πρωθυπουργός αποδέχθηκε την πρόταση του Βασιλέως για την ανάληψη του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης από άλλο πρόσωπο, όπως είχαν δηλώσει στενοί συνεργάτες του, και έτσι θα απεφεύγετο η σύγκρουση και οι συνέπειές της. Ποίος όμως μεσολάβησε και τον επηρέασε να αλλάξει τη γνώμη του το απόγευμα της ίδιας ημέρας; Κατά πολλούς ο γιος του Ανδρέας Παπανδρέου, που επιδίωκε μια σύγκρουση για τις πολιτικές επιδιώξεις του. Γιατί πίσω από τη διαδοχή του εβδομήκοντα επτά ετών Πρωθυπουργού δύο πρόσωπα ήταν βέβαιοι υποψήφιοι. Ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Μια διαφωνία και επόμενη σύγκρουση θα ισχυροποιούσε τη θέση του πρώτου.
Επακολούθησαν διαδηλώσεις διαμαρτυρίας, πύρινοι λόγοι και σοβαρές ταραχές στο κέντρο της Αθήνας, μεταξύ χιλιάδων διαδηλωτών και της Αστυνομίας Πόλεων. Μετά από την αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης από τους Αθανασιάδη-Νόβα και Τσιριμώκο, τελικά σχηματίσθηκε κυβέρνηση από αποσκιρτηθέντες Βουλευτές της Ένωσης Κέντρου και της ΕΡΕ από το Στέφανο Στεφανόπουλο, που κυβέρνησε για 15 μήνες. Επικράτησε πολιτική αστάθεια, που συνετέλεσε στην εκδήλωση του στρατιωτικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου.
ΣΧΟΛΙΟ: Και όμως υπήρξαν συνταγματολόγοι της εποχής εκείνης, όπως ο Χ. Σγουρίτσας και άλλοι, οι οποίοι υποστήριξαν με επιστημονικό τρόπο ότι ήταν νόμιμη η ενέργεια του Βασιλέως για τη μη αποδοχή της ανάληψης των καθηκόντων του Υπουργού Εθνικής Άμύνης από τον Πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου. Συγκεκριμένα σύμφωνα με το άρθρο 31 του ισχύοντος τότε Συντάγματος του 1952 ο Βασιλεύς διορίζει του υπουργούς, οπότε ερμηνεύοντες γραμματικά συμπεραίνεται η νομιμότητα της ενέργειας του Βασιλέως. Φυσικά υπήρξαν και συνταγματολόγοι, όπως ο Αρ. Μάνεσης και άλλοι, οι οποίοι ισχυρίσθηκαν, ερμηνεύοντας το άρθρο τελεολογικά, ότι κατά το ισχύον Συνταγματικό Δίκαιο οι Υπουργοί δεν διορίζονται, ούτε παύονται υπό του Βασιλέως <<ελευθέρως>>.
Υ.Γ. Τα Ιουλιανά γεγονότα έζησα εκ του μακρόθεν ως υποψήφιος της Σχολής Ευελπίδων. Ένα επαρχιωτόπουλο, για πρώτη φορά μόνο του, προσπαθούσε να προσαρμοσθεί και να μελετήσει για τις εξετάσεις στη Σχολή Ευελπίδων, με το φόβο ζωγραφισμένο στο πρόσωπό του. Στο Πολύγωνο που νοίκιαζε ένα μικρό δωματιάκι, απορούσε για τις αντιδράσεις από τους οικοδόμους, που έμειναν δίπλα του.
ΠΗΓΕΣ.
1. Η ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας 1940-1974 του Σόλωνος Ν. Γρηγοριάδη.
.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔιαφωτιστικό Κείμενο!
ΑπάντησηΔιαγραφή