Βασιλειον των Ελλήνων .Η Ελληνική Μεραρχία στην Κύπρο (1964-67)

Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΙΝΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑ ΔΙΟΤΙ Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΗΤΑΝ ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΤΙ ΗΤΑΝ ΣΕ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΓΕΩΡΓΙΟ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ,ΤΟΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ ΤΟΥ.

Μία πικρή ιστορία και μία κάθετη τομή στον ιστορικό χρόνο. Η Ελληνικη Μεραρχια στην Κυπρο εχει την ιδια στορια με τον Βασιλεα Κωνσταντινο. Ενοχλουσαν και οι δυο την αμερικανικη - φιλοτουρκικη πολιτικη στην Ανατολικη Μεσογειο. Βρεθηκαν ενδοτικοι Ελληνες να εκτελεσουν και την Μεραρχια και τον Βασιλεα.

Κίμωνος του Αθηναίου,  Ιστορικά Θέματα

Τον Νοέμβριο του 1967, η δικτατορία των Αθηνών υπέκυψε στις πιέσεις των Η.Π.Α. και στις τουρκικές απειλές, προέταξε την σταθερότητα του δικτατορικού καθεστώτος απέναντι στο εθνικό συμφέρον, και συμφώνησε να αποσύρει άμεσα από την Κύπρο την ενισχυμένη μεραρχία που είχε αποσταλεί την Άνοιξη του 1964 από την κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου. Η Ελληνική Μεραρχία Κύπρου είχε σταλεί στο Νησί για να διασφαλίσει την άμυνα της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία κλυδωνιζόταν από τις διακοινοτικές ταραχές του χειμώνα 1963-64, την de facto διχοτόμηση του νησιού και τις τουρκικές απειλές για στρατιωτική επέμβαση. Η πικρή και σύντομη ιστορία της Μεραρχίας αυτής  αποτελεί μία εξαιρετική επιτομή της ελληνικής (ελλαδίτικης και ελληνοκυπριακής) κακοδαιμονίας στη διαχείρισή του εθνικού θέματος. Είναι μία πληγή πού κάποιοι προσπαθούν να ξεχάσουν και κάποιοι να «ξεθωριάσουν», ταυτόχρονα όμως αποτελεί και μία βαθιά κάθετη τομή στον ιστορικό χρόνο.

Το σημείωμα αυτό θα διατρέξει τα γεγονότα της περιόδου εκείνης αλλά η στόχευσή του είναι διαφορετική από τα περισσότερα σχετικά κείμενα: το επίκεντρο είναι η ίδια η Μεραρχία Κύπρου, ο πιό άτυχος στρατιωτικός σχηματισμός της Ελληνικής ιστορίας. Η κάθοδός της και η ταπεινωτική της απόσυρση συνιστούν γεγονότα τεράστιας σημασίας, μεγαλύτερης από αυτή που συνήθως τους αποδίδεται. Και ο απόηχος της παραμονής της στο Νησί είναι – νομίζουμε – ένα καλό εργαλείο για την ερμηνεία πολλών πτυχών του Κυπριακού στην ταραγμένη πορεία προς την εισβολή του 1974.

Η Κυπριακή Δημοκρατία από το 1960 έως το 1963

Θα ανασκοπήσουμε εν τάχει το χρονολόγιο, κυρίως για τους νεώτερους αναγνώστες που συνήθως έχουν μία ασαφή και λανθασμένη εικόνα του χρονικού της προ της εισβολής του 1974 περιόδου. Η Κυπριακή Δημοκρατία γεννήθηκε το 1960 ως το «ατελές» αποτέλεσμα του τετράχρονου αντιαποικιακού αγώνα της ΕΟΚΑ που διεξήχθη με αίτημα την αυτοδιάθεση των Κυπρίων και την Ένωση με την Ελλάδα. Στο νέο κράτος αποδόθηκε ένα έντονα δυσλειτουργικό Σύνταγμα το οποίο ήταν σαφέστατα σχεδιασμένο ώστε τα δικαιώματα αρνησικυρίας (veto) της Τουρκοκυπριακής μειονότητας του 18% να παραλύουν κατά το δοκούν τη λειτουργία του Κράτους. Μετά από τρία χρόνια προβληματικής λειτουργίας του Κυπριακού Κράτους, στις 30 Νοεμβρίου του 1963 και εν μέσω ακυβερνησίας στην Ελλάδα[1], χωρίς καμιά συνεννόηση με την Ελλαδική πολιτική σκηνή, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος πρότεινε την αναθεώρηση του Κυπριακού Συντάγματος σε 13 σημεία. Με την κίνηση αυτή, ο Αρχιεπίσκοπος έδωσε την αφορμή που ανέμενε η Τουρκοκυπριακή πλευρά για να δημιουργήσει κλίμα όξυνσης ώστε να αναδειχθεί ο ρόλος της Τουρκίας ως «προστάτιδος» των Τουρκοκυπρίων. Γνωρίζουμε πλέον πως ο Αρχιεπίσκοπος έπεσε στην παγίδα των Βρετανών που τον «ενεθάρρυναν» μέσω του Ύπατου Αρμοστή, οδηγώντας τον σε ένα μεγάλο λάθος, που αφ’ ενός θυμίζει την παγίδευση πολλών ηγετών αργότερα από τις «Μεγάλες Δυνάμεις», αφ’ ετέρου υποβαθμίζεται – μέχρι εξαφανίσεως – στα πρόσφατα ιστορικά και πολιτικά κείμενα για το Κυπριακό. Η πολιτική κρίση που προέκυψε από την άρνηση των Τουρκοκυπρίων να συζητήσουν τις προτάσεις, εξελίχθηκε μέσα σε λίγες εβδομάδες σε «θερμή» σύρραξη Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων: τα αιματηρά επεισόδια που συνήθως διαβάζει ο αναγνώστης ως «διακοινοτικές ταραχές» ξεκίνησαν στις 23 Δεκεμβρίου του 1963 και γρήγορα επεκτάθηκαν σε μεγάλο μέρος της Λευκωσίας και σε άλλα σημεία στο νησί.

Ας σημειωθεί εδώ πως η Κυπριακή Δημοκρατία δεν διέθετε Στρατό στο τέλος του 1963: το Σύνταγμα προέβλεπε μικτό Στρατό 2000 ανδρών, ο οποίος δεν συγκροτήθηκε ποτέ λόγω διαφωνιών και αρνησικυρίας του Τουρκοκυπρίου Υπουργού Αμύνης. Στην Κύπρο στάθμευαν, βάσει των συμφωνιών, η Ελληνική Δύναμη Κύπρου (ΕΛΔΥΚ) και η Τουρκική Δύναμη Κύπρου (ΤΟΥΡΔΥΚ), δυνάμεως 950 και 650 ανδρών αντιστοίχως, που ήταν και τα μοναδικά συγκροτημένα στρατιωτικά τμήματα στο νησί. Τα αιματηρά επεισόδια της περιόδου εκείνης διεξήχθησαν μεταξύ ατάκτων ενόπλων Ελληνοκυπριακών και Τουρκοκυπριακών ομάδων, με επίκεντρο την Λευκωσία. 

Χειμώνας 1963-64: Ελληνοκύπριοι ακροβολισμένοι σε συνοικία της Λευκωσίας.

H τουρκική πλευρά, σαφώς πιο «έτοιμη», αντέδρασε άμεσα. Η ΤΟΥΡΔΥΚ εξήλθε του στρατοπέδου της και κατέλαβε καίρια σημεία στο νησί, ενώ αντίστοιχες ενέργειες έγιναν και από τους ενόπλους Τουρκοκυπρίους. Κατελήφθησαν στρατηγικά σημεία ζωτικής σημασίας, όπως το Φρούριο του Αγίου Ιλαρίωνα, ενώ απεκόπη και η οδός Λευκωσίας-Κυρηνείας. Για όσους γνωρίζουν στοιχειωδώς το χρονικό των επιχειρήσεων του Αττίλα Ι τον Ιούλιο του 1974, η σημασία των κινήσεων αυτών ήταν καθοριστική. Η Τουρκία παρενέβη και απείλησε με χρήση στρατιωτικής βίας για την «προστασία» της Τουρκοκυπριακής μειονότητας. Η Ελλάδα, βυθισμένη σε πολιτική αναταραχή, αντέδρασε με «σημειολογικές» κινήσεις, άνευ ιδιαίτερης σημασίας, για την τόνωση του ηθικού των Ελληνοκυπρίων (υπέρπτηση ελληνικών μαχητικών στον ουρανό της Λευκωσίας, έξοδος της ΕΛΔΥΚ από το στρατόπεδο και «περιήγηση» στη Λευκωσία με πατριωτικά τραγούδια, κτλ). Με παρέμβαση των Βρετανών, τα επεισόδια σταμάτησαν και χαράχθηκε η περίφημη «Πράσινη Γραμμή» ως όριο διαχωρισμού των δύο κοινοτήτων στον χάρτη.

Η κάθοδος της Ελληνικής Μεραρχίας (1964)

Με τη λήξη της ταραγμένης αυτής περιόδου, το Νησί είχε de facto διχοτομηθεί. Αυτό είχε επισυμβεί με την απόσυρση των Τουρκοκυπρίων σε συγκεκριμένους θύλακες στο Νησί, στους οποίους σταδιακά «απαγορεύθηκε» η είσοδος της Αστυνομίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και δημιουργήθηκαν παράλληλες δομές διοίκησης της Τουρκοκυπριακής κοινότητας. Επι πλέον, με τη βοήθεια Τούρκων αξιωματικών που άρχισαν να πληθύνονται – εισερχόμενοι στο νησί ως απλοί στρατιώτες της ΤΟΥΡΔΥΚ ή και παράνομα – άρχισε η συγκρότηση και εκπαίδευση ενόπλων Τουρκοκυπριακών τμημάτων και η δημιουργία οχυρωματικών έργων. Στην Αθήνα, αλλά και στην Λευκωσία, έγινε φανερό πως η κατάσταση που είχε διαμορφωθεί επέβαλλε την αμυντική θωράκιση της Κύπρου. Αποφασίστηκε η αποστολή στην Κύπρο ενός ελληνικού τμήματος δυνάμεως Μεραρχίας και η παράλληλη συγκρότηση της Εθνικής Φρουράς που θα στελεχωνόταν με Ελλαδίτες αξιωματικούς. Η Εθνική Φρουρά, άρχισε να συγκροτείται τον Ιούνιο του 1964, σχεδόν ταυτόχρονα με την έναρξη της καθόδου της Ελληνικής Μεραρχίας (Μάιος 1964) αλλά φυσικά, χρειαζόταν χρόνος μέχρι να εξελιχθεί σε αξιόμαχο στρατό.

Στην Ελλάδα, η συγκρότηση της Μεραρχίας δημιούργησε κλίμα ενθουσιασμού στους στρατιωτικούς που ήταν ενήμεροι. Η μονάδα στελεχώθηκε σε μεγάλο βαθμό από αξιωματικούς αλλά και στρατιώτες που εθελοντικά προσφέρονταν να υπηρετήσουν στην Κύπρο. Η ανάμνηση του λαμπρού αντιαποικιακού αγώνα της ΕΟΚΑ ήταν ζωντανή στην Ελληνική κοινωνία, ενώ δεν είχαν περάσει πολλά χρόνια από την περίοδο που η Αθήνα μετρούσε νεκρούς σε διαδηλώσεις για το Κυπριακό (κάτι που έχει ξεχαστεί σχεδόν τελείως, τόσο στην Ελλάδα αλλά ιδίως στην Κύπρο). Η μνήμη του Καραολή, του Δημητρίου, του Παλληκαρίδη, του Μάτση και των άλλων ηρώων της ΕΟΚΑ ήταν έντονη ενώ ήταν γνωστό πως παλλόταν ακόμη το αίτημα των Κυπρίων για την Ένωση με την Ελλάδα. Η κάθοδος της Μεραρχίας ξεκίνησε την 7η Μαίου 1964 και μέχρι την 20η Οκτωβρίου του ιδίου έτους είχαν μεταφερθεί στο Νησί περίπου 8500 άνδρες. Η δομή της Μεραρχίας περιλάμβανε τρία Συντάγματα Πεζικού, δύο Μοίρες Καταδρομών και δύο Ίλες Αρμάτων.

Για το πώς πήγε «μυστικά» η Μεραρχία στην Κύπρο, έχουν γραφτεί πολλά. Παρά τα όσα έχουν ειπωθεί πρόσφατα, το εγχείρημα δεν πρέπει να έγινε αντιληπτό από τους Τούρκους – δυσκολεύεται κανείς να πιστέψει πως μία χώρα που απειλεί στρατιωτική επέμβαση δέχεται αδιαμαρτύρητα τη στρατιωτική ενίσχυση του στόχου των απειλών της. Σίγουρα όμως, η συγκρότηση και η κάθοδος της Μεραρχίας έγινε εν γνώσει – και με τις «ευλογίες» - των «προστατών» της μετεμφυλιακής Ελλάδας, Βρετανών και Αμερικανών. Είναι σίγουρο πως η παρουσία ενός ισχυρού Ελλαδίτικου σχηματισμού στην Κύπρο ήταν συμβατή με τα συμφέροντα του Δυτικού κόσμου που δεν έβλεπε με καλό μάτι τις πολιτικές ακροβασίες του Αρχιεπισκόπου με την Σοβιετική Ένωση και τους Αδεσμεύτους – ας μη λησμονεί ο αναγνώστης πως βρισκόμαστε στο 1964, μεσούντος του Ψυχρού Πολέμου και μόλις δύο χρόνια από την κρίση της Κούβας, όταν η Ανθρωπότητα έφτασε πολύ κοντά στο κατώφλι του πυρηνικού ολέθρου. 

  Ωστόσο, βρίσκω πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι κάποιοι αριστεροι φρίττουν με το γεγονός της ΝΑΤΟικής συγκατάβασης στην αποστολή της Μεραρχίας, στην ίδια περίοδο που διαβάζουμε πως η Ελλάδα απελευθερώθηκε από την Οθωμανική τυραννία με την Ναυμαχία του Ναυαρίνου (και όχι από τα Δερβενάκια, το Μεσολόγγι, ή τα πυρπολικά του Κανάρη), και άρα ίσως πρέπει να αναθεωρήσουμε το εθνικό μας εορτολόγιο σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τους ξένους που μας «ελευθέρωσαν». Οι ίδιοι που επικρίνουν τον Γ. Παπανδρέου επειδή χρησιμοποίησε την ψυχροπολεμική υστερία της περιόδου εκείνης (χωρίς να σημαίνει πως δεν υπάρχουν «σκιές» σε μία τέτοια κίνηση), ταυτόχρονα μπορεί να παραληρούν με τον «μεγάλο παίκτη» Ελ. Βενιζέλο που έστελνε ένα εκστρατευτικό σώμα στη Μεσημβρινή Ρωσία να πολεμήσει τους επαναστατημένους Μπολσεβίκους, για να πάρει την έγκριση της αποστολής Ελληνικού στρατού στη Σμύρνη.

Η συγκρότηση της άμυνας της Κύπρου (1964-67)

Στο μεγαλύτερο μέρος του 1964 οι συνεχείς τουρκικές απειλές για στρατιωτική επέμβαση στην Κύπρο οξύνθηκαν στις αρχές Ιουνίου, οπότε και εκδηλώθηκε αμερικανική παρέμβαση με την γνωστή επιστολή του Προέδρου Τζόνσον στον Τούρκο Πρόεδρο Ι. Ινονού – ας σημειωθεί και η μαρτυρία του Β. Λυσσαρίδη πως, με πρωτοβουλία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, είχε υπάρξει και παρέμβαση του Σοβιετικού ηγέτη Νικήτα Χρουστσώφ. Τον Αύγουστο του 1964 διεξήχθησαν οι μάχες της Τηλλυρίας, στις οποίες θυσιάστηκαν 60 Ελλαδίτες και Κύπριοι, μαχόμενοι για την αποτροπή διεύρυνσης του θύλακα Κοκκίνων-Μανσούρας που θα ήταν οδηγός για αποβατική ενέργεια των Τουρκικών δυνάμεων. Παράλληλα, παρουσιάστηκαν οι διάφορες εκδοχές του Σχεδίου Άτσεσον και ήλθαν στην επιφάνεια με έντονο τρόπο οι αντιθέσεις Αθηνών και Λευκωσίας.

Στο διάστημα αυτό, η Κυπριακή άμυνα είχε σημαντικά ενισχυθεί. Στην Κύπρο πλέον στάθμευαν: η ΕΛΔΥΚ (η δύναμη της οποίας είχε ανέλθει σε 1200 άνδρες), η Ελληνική Μεραρχία καθώς και η Εθνική Φρουρά που σταδιακά καθίστατο υπολογίσιμη δύναμη. Στο Νησί κατέβηκε και ο Στρατηγός Γρίβας, ο οποίος ετέθη επικεφαλής της αμύνης της Κύπρου, σε ένα όμως ελαφρώς δαιδαλώδες σχήμα διοίκησης που αντανακλούσε τις αμφίπλευρες επιφυλάξεις Αθηνών-Λευκωσίας και την αμοιβαία δυσπιστία .

Η αντιμετώπιση της Μεραρχίας από την Κυπριακή κοινωνία

(Ηταν κοκκινο πανι για Μακαριο και ΑΚΕΛ).

Η παρουσία της Ελληνικής Μεραρχίας και η παράλληλη συγκρότηση της Εθνικής Φρουράς, ενίσχυσαν το αίσθημα ασφάλειας του Κυπριακού Ελληνισμού.  Είναι βέβαιο πως, από κάποιο χρονικό σημείο και μετά, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και η περί την ισχυρή προσωπικότητά του Κυπριακή πολιτική elite, άρχισε να βλέπει με δυσαρέσκεια την παρουσία μίας ισχυρής στρατιωτικής δύναμης την οποία δεν ήλεγχε και την οποία θεωρούσε περισσότερο ως εν δυνάμει εργαλείο πραξικοπηματικής επιβολής λύσεων, στις οποίες θα ήταν αντίθετη. Επί πλέον, για το πάντα ισχυρό στην Ελληνοκυπριακή κοινωνία και ακραιφνώς φιλοσοβιετικό ΑΚΕΛ, η Ελλάδα ήταν κυρίως μία ΝΑΤΟική χώρα και άρα η παρουσία της Μεραρχίας ήταν «κόκκινο πανί». Ο απόηχος αυτής της δυσανεξίας σημαντικού μέρους της Κυπριακής πολιτικής σκηνής αλλά και της Κυπριακής κοινωνίας προς την Ελληνική Μεραρχία, είναι πολύ έντονος ακόμη και στις μέρες μας, πενήντα (!) χρόνια μετά την άφιξή της στην Κύπρο και μπορεί να την ανιχνεύσει κανείς πολύ εύκολα με μία αναζήτηση στο διαδίκτυο.

Τα γεγονότα της Κοφίνου και η απόσυρση της Μεραρχίας

Τον Νοέμβριο του 1967, συνέβησαν τα γεγονότα της Κοφίνου που έμελλε να σφραγίσουν την τύχη της Κύπρου. Η Εθνική Φρουρά διατάχθηκε να συνδράμει την Αστυνομία στην περιοχή Κοφίνου - Αγ. Θεοδώρων, όπου ένοπλοι Τουρκοκύπριοι «απαγόρευαν» με πυρά και φυσικά εμπόδια τη διέλευση αστυνομικών περιπόλων. Επεισόδια τέτοιου είδους δεν ήταν σπάνια εκείνη την περίοδο, συνήθως όμως διευθετούνταν με παρέμβαση της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ. Τελικά, σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε μία στρατιωτική επιχείρηση στις 15 Νοεμβρίου 1967, η οποία κατέληξε σε ευρείας έκτασης επεισόδιο με 2 νεκρούς από ελληνικής πλευράς και 22 νεκρούς Τουρκοκυπρίους, κάποιοι από τους οποίους ήταν άμαχοι. Από ελληνικής πλευράς διαπράχθηκαν ακρότητες, απόλυτα αδικαιολόγητες, ιδίως για επιχείρηση συντεταγμένου τμήματος.

 Ελληνοκύπριοι Εθνοφρουροί στην επιχείρηση Κοφίνου

Η αντίδραση της Τουρκίας ήταν άμεση. Πέραν των διπλωματικών ενεργειών, απείλησε με άμεση στρατιωτική επέμβαση στέλνοντας πολεμικά πλοία πέριξ της Κύπρου ενώ τα τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη πετούσαν συνεχώς πάνω από τη Λευκωσία. Εστάλη τελεσίγραφο στην Ελλάδα, ενώ οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων ήταν εμπρηστικές και τα καθημερινά συλλαλητήρια στις τουρκικές πόλεις απαιτούσαν πολεμική σύρραξη με την Ελλάδα. Η Washington έστειλε τον Σάυρους Βάνς στην περιοχή για να αποσοβήσει τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο, ενώ ο Στρατηγός Γρίβας ανακλήθηκε στην Αθήνα. Η κυβέρνηση των Συνταγματαρχών, προσπαθώντας να ανταπεξέλθει στην πίεση των ΗΠΑ αλλά και να διατηρήσει τον έλεγχο στο εσωτερικό, διόρισε στις 20 Νοεμβρίου Υπουργό Εξωτερικών τον Π. Πιπινέλη, από τους «Ηρακλείς» του «Ατλαντισμού» στην Ελλάδα και εμβληματική μορφή του ελληνικού ενδοτισμού. Η Τουρκία απαίτησε φορτικά την απόσυρση της Μεραρχίας από την Κύπρο και ο Πιπινέλης το αποδέχθηκε αμέσως, ενώ τελικά το αποδέχθηκε και η δικτατορική κυβέρνηση. Οι παραστάσεις του πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αθήνα Ν. Κρανιδιώτη προς τον Π. Πιπινέλη, και το αίτημά του για παραμονή της Μεραρχίας και ενίσχυση των δυνάμεων στην Κύπρο, ουδέν αποτέλεσμα έφεραν. Η δικτατορική κυβέρνηση των Αθηνών αποδέχθηκε το τουρκικό τελεσίγραφο σχετικά γρήγορα και μέχρι τέλους Νοεμβρίου είχε ήδη συμφωνήσει να αποσύρει τη Μεραρχία.

Ο Π. Πιπινέλης φέρεται στις πηγές να επιχειρηματολογεί σε διάφορες φάσεις των διεργασιών, και απέναντι σε διαφορετικούς συνομιλητές, υπερ της απόσυρσης της Μεραρχίας. Τα επιχειρήματα που επιστρατεύει εκείνες τις ημέρες είναι η πάση θυσία αποφυγή ελληνοτουρκικού πολέμου επειδή θα καταρρεύσει το ΝΑΤΟ (!) και η εξοικονόμηση οικονομικών πόρων, μιάς και η στάθμευση της Μεραρχίας στην Κύπρο ήταν πολυδάπανη ....

Η είδηση της αποδοχής του τουρκικού τελεσιγράφου για την απόσυρση της Μεραρχίας, προκάλεσε σοκ στην ελληνική κοινωνία. Ο Γ. Παπανδρέου σάρκασε πως «Η Φαυλοκρατία έστειλε τον Στρατόν του Εθνους εις την Κύπρον και η Στρατοκρατία τον φέρνει πίσω». Η Figaro έγραψε πως «Είναι απίστευτη η ταχύτητα με την οποία η Ελλάδα έσπευσε να αποδεχθεί τους τουρκικούς όρους». Ο Τούρκος Πρωθυπουργός Σ. Ντεμιρέλ είπε αργότερα σε Έλληνα συνομιλητή του πως «Περίμενα ότι θα υποχωρήσουν οι Έλληνες αλλά όχι οτι θα ξεβρακωθούν».

Η δικτατορία των Αθηνών έσπευσε να υλοποιήσει fast track τις δεσμεύσεις της: μέχρι το τέλος του 1967, δεν υπήρχε ούτε ένας στρατιώτης της Μεραρχίας στο Νησί. Τα επαναπατριζόμενα τμήματα της Μεραρχίας αποβιβαζόντουσαν μυστικά, σε διάφορα λιμάνια της χώρας, για να αποφευχθεί η κατακραυγή του κόσμου. Ο εξευτελισμός ήταν απόλυτος και η μοίρα της Κύπρου είχε σφραγιστεί.

Προσπάθειες ερμηνείας των γεγονότων του Νοεμβρίου 1967

Είναι αλήθεια πως τα γεγονότα της Κοφίνου «σκεπάστηκαν» - δικαιολογημένα – από την τραγωδία του πραξικοπήματος και της εισβολής του 1974. 

Η πρώτη ομάδα ενδοτικων ''ελληνων'' αφορά στους πρωταγωνιστές του Απριλιανού πραξικοπήματος και τους νεώτερους απολογητές του, οι οποίοι ισχυρίζονται πως καλώς απεσύρθη η Μεραρχία το 1967 – αυτή την άποψη κατέθεσαν στην Επιτροπή της Βουλής οι Γ. Παπαδόπουλος και Κ. Κόλλιας. Εδώ, τα πράγματα είναι μάλλον απλά. Αν οι Απριλιανοί (και κυρίως ο Γ. Παπαδόπουλος) είχαν όντως την άποψη πως η στάθμευση της Μεραρχίας στην Κύπρο ήταν λανθασμένη από αμιγώς στρατιωτική άποψη, αυτή τη γνώμη δεν την σχημάτισαν στις 15 Νοεμβρίου 1967. Προφανώς, (θα έπρεπε να) την είχαν από καιρό. Στρατιωτικοί καριέρας ήταν, άσχετα αν πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας τους συνωμοτώντας για να «σώσουν» την ελληνική κοινωνία από τον «κομμουνιστικό κίνδυνο» και όχι μοχθώντας για την επαγγελματική τους εξέλιξη. Αν λοιπόν αυτή ήταν η εδραία άποψή τους για την Μεραρχία, θα έπρεπε να είχαν εκκινήσει ήδη από την επομένη της επικράτησης τους, την σχετική συζήτηση στα Επιτελεία και την διαδικασία αποχώρησης της από την Κύπρο. Αντί αυτής της στάσης, απέσυραν τη Μεραρχία υπό το κράτος της τουρκικής απειλής, καταρρακώνοντας ανεπανόρθωτα το κύρος και την ιστορία των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων από τις οποίες προέρχονταν. Είναι ηλίου φαεινότερον πως οι αιτιάσεις για την μηδενική χρησιμότητα της παρουσίας της Μεραρχίας στην Κύπρο, αποτελούν εκ των υστέρων δικαιολογίες και μάλιστα φαιδρές. Δεν νομίζω πως χρειάζεται να έχει κανείς στρατιωτικές γνώσεις για να αντιληφθεί τι πραγματικά έγινε.

Η δευτερη ομαδα ''ενδοτικων'' ελληνων ειναι η κλικα που εφερε τον Καραμανλη στην Ελλαδα και που ζητουσε τον Αυγούστου 1974, από τους στρατιωτικούς την συγκρότηση μίας ελληνικής Μεραρχίας, η οποία θα μετεφέρετο στην Κύπρο όπου ήδη είχε εκδηλωθεί ο Αττίλας ΙΙ,παραδειγμα ο Αβερωφ που κατεθεσε οτι το 1964 η Μεραρχια στην Κυπρο δεν χρειαζοταν και το 1974 ζητουσε να κατεβει μια Μεραρχια στην Κυπρο! Μάλιστα, (υποτίθεται πως) συζητήθηκε η περίπτωση της επιβίβασης του (Πρωθυπουργού) Κ. Καραμανλή και του (Υπουργού Αμύνης) Ε. Αβέρωφ στην νηοπομπή που θα μετέφερε την Μεραρχία στην Κύπρο, με το σκεπτικό ότι έτσι θα δίσταζαν να την προσβάλουν οι Τουρκικές δυνάμεις.

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ Η ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΑΠΟ  ΤΟΝ ΕΧΘΡΟ.

 «Η παρουσία της Ελληνικής Μεραρχίας θωράκισε σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό την Κύπρο και ανακούφισε τον Κυπριακό Λαό από τον φόβο τουρκικής εισβολής. Όταν αργότερα ο Ινονού έδινε οδηγίες στον Νιχάτ Ερίμ για την επιχειρηματολογία που έπρεπε να χρησιμοποιήσει κατά τις συνομιλίες του με τον Άτσεσον, τον συμβούλευσε να μην επισείει πια την απειλή της εισβολής, διότι ύστερα από την εγκατάσταση της Ελληνικής Μεραρχίας μια εισβολή στην Κύπρο ήταν εξαιρετικά δύσκολη».

Το Κομμουνιστικό Κίνημα στο Βασιλικό Ναυτικό της Μέσης Ανατολής και η Βίαιη Καταστολή του(Απρίλιος 1944)

 
Η Α.Μ.ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Β΄ Ο ΝΙΚΗΤΗΣ

Μετά την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, και παρά το αρχικό σάστισμα, ο Ελληνικός Βασιλικός Στόλος έπλευσε σύσσωμος αρχικώς στην Κρήτη, όπου κατέφυγε η Ελληνική Κυβέρνηση Τσουδερού και ο Βασιλιάς Γεώργιος Β΄. Μετά την κατάληψη της Κρήτης, ο Ελληνικός Βασιλικός στόλος υπό την ηγεσία του υποναύαρχου Καββαδία έφθασε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου στις 25 Ιουλίου 1941, για να συνεχίσει τον αγώνα της Ελλάδας κατά του Άξονα στο πλευρό της Αγγλίας. Ο Ελληνικός στόλος είχε τα εξής 18 σκάφη:

Θωρηκτά: Αβέρωφ
Αντιτορπιλικά: Βασίλισσα Όλγα, Σπέτσαι, Κουντουριώτης, Λέων, Αετός, Ιέραξ, Πάνθηρ
Τορπιλλοβόλα: Ασπίς, Νίκη, Σφενδόνη
Υποβρύχια: Νηρεύς, Τρίτων, Γλαύκος, Κατσώνης, Παπανικολής,
Πλωτό συνεργείο: Ήφαιστος
Μεταγωγικό: Μαρί Μέρσκ
Επίτακτα: Κορινθία, Ιωνία

Η δύναμη του Στόλου σε προσωπικό ήταν 210 αξιωματικοί, 493 υπαξιωματικοί και 2180 ναύτες. Από την πρώτη στιγμή οι Ελληνικές ναυτικές μονάδες σε συνεργασία με το Βρετανικό αρχηγείο Στόλου Μεσογείου επιτέλεσαν το καθήκον τους με μεγάλες ναυτικές επιτυχίες και γενικότερη προσφορά στον Συμμαχικό ναυτικό αγώνα στην Ανατολική Μεσόγειο. Ήδη όμως από το 1942 σημειώνονται

αντιναύαρχος Επαμεινώνδας Καββαδίας

σοβαρά επεισόδια απειθαρχίας στα πληρώματα των Ελληνικών πλοίων. Το πρώτο εξ αυτών ήταν το τελεσίγραφο των υπαξιωματικών του "Αβέρωφ" για την άμεση απομάκρυνση του πλοίαρχου Πετρόπουλου από την κυβέρνηση του πλοίου. Πολύ σύντομα η οργάνωση κομμουνιστική οργάνωση ΑΣΟ είχε αποκτήσει ισχυρά ερείσματα σε όλες τις μονάδες των ενόπλων δυνάμεων της Μέσης Ανατολής.

Γράφει ο Γρηγοριάδης (Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, εκδ. polaris, τόμος Α’, σελ. 279 κ.ε.):
Στην Μέση Ανατολή το ΕΑΜ λεγόταν ΑΣΟ: Αντιφασιστική Στρατιωτική Οργάνωση. Η ΑΣΟ και οι διακλαδώσεις της ΑΟΝ και ΑΟΑ κατόρθωσαν να οργανώσουν σημαντικό αριθμό των στρατιωτών, των ναυτών και των σμηνιτών, καθώς και ένα μικρό αλλά όχι ασήμαντο μέρος υπαξιωματικών και αξιωματικών. Ένα τμήμα τους σοβαρό προσχώρησε βαθμιαία απόλυτα στον κομμουνισμό, περιλαμβάνοντας και μερικούς βαθμοφόρους. Με τον μηχανισμό που συγκρότησε μπορούσε να κινητοποιεί μαζικά τους άνδρες και να εμπνέει φανατισμό και πάθος. Αρχικά απευθυνόταν στους δημοκρατικούς, αλλά ενέταξε τους οπαδούς της σε μια σαφώς αριστερή κατηγορία με την επωνυμία του «αντιφασίστα». Αυτό ήταν και το βασικό της σύνθημα, καθώς και ο τίτλος της εφημερίδας που εξέδιδε: Αντιφασίστας.

Πολύ σοβαρή εξέλιξη για το Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό αποτέλεσε η απόφαση της Κυβέρνησης Τσουδερού μετά το κίνημα του Μαρτίου του 1943 στην Ι και ΙΙ ταξιαρχία να αντικαταστήσει τους ναυάρχους Καββαδία (υπουργός Ναυτικών), Αλέξανδρο Σακελλαρίου (Αρχηγός Στόλου) και τον πλοίαρχο Κώνστα (διοικητής υποβρυχίων) από τους Γ. Ρούσσο, πλοίαρχο Αλεξανδρή και πλοίαρχο Τσιριμώκο αντίστοιχα.Η κίνηση αυτή είχε ως στόχο να εξευμενίσει το στασιαστικό πνεύμα στις ένοπλες δυνάμεις απομακρύνοντας τους αξιωματικούς της "4ης Αυγούστου" και επαναφέροντας τους απότακτους Βενιζελικούς του 1935. Η κίνηση αυτή, εκτός ότι ήταν άδικη (οι συγκεκριμένοι αξιωματικοί δεν είχαν προαχθεί επιλεκτικά από το καθεστώς της 4ης Αυγούστου), εκλήφθηκε από τους στασιαστές ως κυβερνητική αδυναμία.
Έτσι, το πρώτο τρίμηνο του 1944 εντάθηκε η κομμουνιστική προπαγάνδα στα πληρώματα των ναυτικών μονάδων του Ελληνικού Βασιλικού Ναυτικού. Η προπαγάνδα αυτή είχε οργανωθεί από "υποκινούμενους πράκτορες  ξένων δυνάμεων, του ΚΚΕ και του ΕΑΜ" σύμφωνα με τον Παυσανία Κατσώτα και διεξαγόταν με την εντατική διακίνηση φυλλαδίων με φιλοκομμουνιστικό περιεχόμενο,

Αλέξανδρος Σακελαρίου

που καλούσαν τους ναύτες σε στάση. Οι στασιαστές οργανώνονταν σε επιτροπές (γνωστές ως "επιτροπάτα") και σε μυστικές συναντήσεις με ναύτες, καθύβριζαν τους αξιωματικούς ως "φασίστες". Οι ενέργειες των συνωμοτών που προετοίμαζαν την στάση έμειναν μυστικές με αποτέλεσμα η ηγεσία του στόλου να θεωρεί το επίπεδο πειθαρχίας στο Β.Ν. ως "απολύτως ικανοποιητικό".     
Η πιο σοβαρή ενέργεια των αρχηγών των στασιαστών ήταν η διακίνηση προς υπογραφή από τους ναύτες ενός "πρωτοκόλλου" με το οποίο απαιτούσαν τον ανασχηματισμό της Ελληνικής Κυβέρνησης του Καΐρου με συμμετοχής του ΕΑΜ σε αυτή. Το "πρωτόκολλο" αυτό συγκέντρωσε πολλές υπογραφές κυρίως ναυτών. Οι περισσότεροι αξιωματικοί των πληρωμάτων δεν υπέγραψαν και τέθηκαν υπό περιορισμό από τους στασιαστές στις καμπίνες των πλοίων. Τα πλοία που ναυλοχούσαν στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας τέθηκαν υπό τον έλεγχο των στασιαστών στις αρχές Απριλίου του 1944. Από τους ιστούς των πλοίων κατέβηκαν οι Ελληνικές σημαίες με το στέμμα και ανέβηκαν οι κομμουνιστικές. Επιτροπές των στασιαστών έστειλαν τελεσίγραφο στην Πρωθυπουργό Τσουδερό για την άμεση συμμετοχή αντιπροσώπων των Ελλήνων κομμουνιστών σε μια νέα κυβέρνηση συνασπισμού στην Μέση Ανατολή.
Οι Βρετανικές Αρχές του λιμανιού της Αλεξάνδρειας αντιμετώπισαν το κίνημα με μεγάλη εχθρότητα και αποφασιστικότητα. Έθεσαν τα πλοία που είχαν στασιάσει σε καραντίνα, απαγόρευσαν να τους δίνεται νερό και τρόφιμα όπως και οποιαδήποτε επαφή με την ξηρά, απαγόρευσαν τον απόπλου τους, ενώ τα περικύκλωσαν με πλοία του βρετανικού στόλου. Ενώπιον μιας τόσο κρίσιμης κατάστασης η αποτυχημένη Κυβέρνηση Τσουδερού παραιτήθηκε και σχηματίστηκε νέα υπό τον Σοφοκλή Βενιζέλο.

Σοφοκλής Βενιζέλος

Ο κρητικός πολιτικός αποφάσισε ότι η πολιτική κατευνασμού που είχε ακολουθηθεί ως τότε έναντι των στασιαστών δεν είχε αποδώσει και αποφάσισε να επιδείξει πυγμή. Στις 21 Απριλίου 1944 επανέφερε από την αποστρατεία τον αντιναύαρχο Πέτρο Βούλγαρη και τον τοποθέτησε ως Αρχηγό Στόλου με την ρητή εντολή να καταστείλει το Κίνημα με την βία.
Η πρωτοβουλία αυτή ήρθε στην κατάλληλη στιγμή καθώς οι Βρετανοί έδωσαν 48ωρη προθεσμία για την πειθάρχηση των πλοίων στην Ελληνική Κυβέρνηση. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας τα στασιάζοντα πλοία θα θεωρούνταν εχθρικά και θα βυθίζονταν. Ο Α.Σ. Βούλγαρης για να επανακαταλάβει τα πλοία, σχημάτισε καταδρομικές ομάδες από πιστούς στην κυβέρνηση αξιωματικούς, ναύτες, ναυτικούς δόκιμους, υπαξιωματικούς, αλλά και από αξιωματικούς του στρατού που προσφέρθηκαν εθελοντικά. Την αρχηγεία αυτών των ομάδων αυτών ανέλαβε ο υποπλοίαρχος Σκουφόπουλος και οι αντιπλοίαρχοι Τούμπας (ο περίφημος κυβερνήτης του "Αδριάς") και Κύρης, ενώ δεν χρησιμοποιήθηκε κανείς για τον οποίο υπήρχε και η ελάχιστη αμφιβολία για τις προθέσεις του. Η επιχείρηση ορίστηκε την νύχτα της 23ης Απριλίου 1944. Η επιχείρηση αρχικά προέβλεπε επίθεση στην κορβέτα  Αποστόλης και στα αντιτορπιλικά "Ιέραξ" και "Σαχτούρης" από την πλευρά των βρετανικών πλοίων, ενώ στην ξηρά υπήρχαν βρετανικά ναυτικά αγήματα για κάθε ενδεχόμενο. Τα πλοία αυτά επιλέχθηκαν για ανακατάληψη γιατί είχαν τους πλέον αδιάλλακτους κομμουνιστές ως καθοδηγητές της στάσης και η εξουδετέρωση τους πιθανά να επανέφερε και τα υπόλοιπα πλοία στην νομιμότητα, κάτι που εκ των υστέρον αποδείχθηκε ορθό. Στην επιχείρηση θα ελάμβαναν μέρος 250 άνδρες.
Την συμφωνημένη ώρα οι καταδρομείς επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά στα καταστρώματα των πλοίων όπου όμως οι στασιαστές περίμεναν την επίθεση τους και υποδέχτηκαν τους επιτιθέμενους με πυκνό πυρ. Επακολούθησε αγωνιώδης μάχη σώμα με σώμα που διήρκεσε πάνω από μια ώρα σε όλα τα σημεία των επαναστατημένων πλοίων, καθώς οι στασιαστές γνώριζαν πως η επικράτηση των επιδρομέων σήμαινε στρατοδικείο για εσχάτη προδοσία και πιθανή εκτέλεση τους. Τελικώς όμως οι

αντιπλοίαρχος Ιωάννης Τούμπας

επιτιθέμενοι χάρις την σφοδρότητα της επίθεσης τους επικράτησαν. Οι στασιαστές παραδόθηκαν και ακολούθησε μέσα στις επόμενες 24 ώρες και η παράδοση των πληρωμάτων των υπολοίπων πλοίων στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας, αλλά και του "Αβέρωφ" στο λιμάνι του Πόρτ Σάιντ.
Στην τολμηρή αυτή καταδρομική ενέργεια σκοτώθηκε από την μεριά των επιδρομέων ο γενναίος υποπλοίαρχος Ρουσσέν ("σκοτωμένος από σφαίρες προδοτών" σύμφωνα με τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο) που είχε καταγράψει μεγάλες επιτυχίες εις βάρος Ιταλικών πλοίων, ο ανθυποπλοίαρχος Ρέππας (γιος του στρατηγού της αεροπορίας Ρέππα, βασικού συντελεστή της Παλινόρθωσης του στέμματος το 1935), ο ανθυπολοχαγός Καβαδίας, ένας αρχικελευστής και τρεις ναύτες ενώ τραυματίστηκαν 20 ναύτες. Όλοι όσοι έλαβαν μέρος στην στάση των πληρωμάτων του Απριλίου του 1944, καταδικάστηκαν σε θάνατο από ναυτοδικεία, αλλά οι ποινές τους δεν εκτελέστηκαν. Όλοι εκτοπίστηκαν και κρατούντο σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στο Σουδάν υπό άθλιες συνθήκες. Τα πληρώματα των πλοίων του Βασιλικού Ναυτικού εκκαθαρίστηκαν από τα απείθαρχα στοιχεία με συνοπτικές διαδικασίες και ετέθησαν πολύ γρήγορα σε υπηρεσία, βοηθώντας στην Συμμαχική απόβαση στην Σικελία και μεταφέροντας την ΙΙΙ Ελληνική Ορεινή ταξιαρχία που έμελε να απελευθερώσει το Ρίμινι.
Ι. Β. Δ.

https://www.istorikathemata.com/2012/05/1944.html

Η Στρατιωτική Επέμβαση του Βασιλιά Κωνσταντίνου κατά της Χούντας (13 Δεκεμβρίου 1967)

                
Πρόλογος - η 21η Απριλίου και ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος

Την νύχτα της 21ης Απριλίου συνέβη κάτι μοναδικό στην σύγχρονη Ελληνική Ιστορία: Έλληνες αξιωματικοί μεσαίας βαθμίδας κατέλαβαν την εξουσία μετά από επιτυχημένη στρατιωτική κινητοποίηση των μονάδων τους, κατάληψη των βασικών κυβερνητικών κτιρίων και σύλληψη του πρωθυπουργού, των μελών της Κυβέρνησης και όλων των σημαινόντων πολιτικών της εποχής. Από την πρώτη στιγμή ο νεαρός (27 ετών) Βασιλιάς Κωνσταντίνος βρέθηκε σε έναν κλοιό με τεθωρακισμένα γύρω από το Τατόι και χωρίς περιθώρια για την παραμικρή αντίδραση. Ήδη οι κινηματίες είχαν πλαστογραφήσει και την υπογραφή του στις διαταγές που εξέδιδαν, τον απειλούσαν ανοιχτά και στην ουσία είχε καταστεί αιχμάλωτος τους, καθώς όλες οι τηλεπικοινωνίες είχαν διακοπεί.

Έτσι ο Βασιλιάς ακολουθώντας τις συμβουλές όσων κατάφερε να έρθει σε επαφή το πρωινό εκείνης της ταραχώδους ημέρας, αναγκάστηκε να ορκίσει νέα κυβέρνηση με μέλη της τους τρεις βασικούς ηγέτες του πραξικοπήματος (Παπαδόπουλος-Παττακός-Μακαρέζος), αλλά πέτυχε την τελευταία στιγμή πρωθυπουργός να οριστεί ο αρεοπαγίτης Κωνσταντινος Κόλλιας πρόσωπο της απολύτου εμπιστοσύνης του.

Ο βασιλιάς είχε τη ελπίδα πως πολύ σύντομα οι κινηματίες θα επέστρεφαν στα στρατιωτικά τους καθήκοντα, ελπίδα που εξέφραζε χωρίς φόβο δημοσίως, ακόμη και στους ίδιους. Αλλά πολύ γρήγορα κατάλαβε πως οι κινηματίες στερέωναν την κυριαρχία τους στο κράτος, στις δημόσιες υπηρεσίες και κυρίως στον στρατό, άρα η προοπτική τους ήταν να μεταβληθούν σε καθεστώς (κάτι άλλωστε που δεν έκρυβαν οι ίδιοι ούτε στα λόγια).

Οι κινηματίες επίσης γνώριζαν ότι ο Κωνσταντίνος δεν ήθελε το αντικοινοβουλευτικό καθεστώς που επεδίωκαν να εγκαθιδρύσουν. Για τον λόγο αυτό παρακολουθούσαν στενά τις κινήσεις του έχοντας παγιδεύσει τις τηλεπικοινωνίες των ανακτόρων με κοριούς, υπονόμευαν σταθερά τους ανώτατους αξιωματικούς που δεν προσχώρησαν στις τάξεις τους αλλά στήριζαν ανοιχτά τον Θρόνο, ενώ ετοιμάζονταν πυρετωδώς για την νέα αναμέτρηση που έμοιαζε επικείμενη.

Η συνωμοσία για το κίνημα

Ο Κωνσταντίνος ξεκίνησε τις συνεννοήσεις με αξιωματικούς πιστούς σε αυτόν από το καλοκαίρι του 1967. Ο σκοπός του ήταν να κινητοποιήσει τις πιστές σε αυτόν μονάδες του στρατού και  να επαναφέρει την κοινοβουλευτική νομιμότητα. Τον σχεδιασμό της ενέργειας έκανε ο αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Δόβας, ήρωας του Ελληνοϊταλικού πόλεμου και αρχηγός του στρατιωτικού Οίκου του Βασιλιά. Στην ενέργεια προσχώρησε το σύνολο της ανώτατης ηγεσίας της αεροπορίας (αντιπτέραρχος Αντωνάκος) και ναυτικού στόλου (αντιναύαρχος Ιπποκράτης Δέδες), ενώ από το πεζικό οι σημαντικότεροι ήταν ο αντιστράτηγος Γ. Περίδης διοικητής του Γ΄ Σώματος στρατού, ο αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Κόλλιας διοικητής της στρατιάς στην Λάρισα, ο υποστράτηγος Κεχαγιάς διοικητής μεραρχίας στην Καβάλα, ο υποστράτηγος Ιωάννης Μανέττας, οι ταξίαρχοι Έρσελμαν (διοικητής της 20ης μεραρχίας τεθωρακισμένων στην Κομοτηνή) και Βιδάλης, ο υποστράτηγος Ζαλοχώρης διοικητής της 99ης μεραρχίας στον Έβρο και πολλοί άλλοι ανώτατοι επιτελικοί αξιωματικοί.  Όπως γίνεται φανερό στην σχεδιαζόμενη ενέργεια συμμετείχε όλη η ανώτατη διοίκηση του Ελληνικού στρατού και κανονικά η επιτυχία της κίνησης έμοιαζε εξασφαλισμένη. Οι "απριλιανοί" είχαν τις πληροφορίες τους για την συνωμοσία, ενώ ο Βασιλιάς δύο φορές ανοιχτά κάλεσε τους  αξιωματικούς να επιστρέψουν στους στρατώνες τους: Η πρώτη ήταν στο επίσημο ταξίδι του στην Αμερική και η δεύτερη στην Θεσσαλονίκη στις 28 Οκτωβρίου, επ΄ευκαιρία του εθνικού εορτασμού εν μέσω έντονης φημολογίας για τέλεση κινήματος από τον ίδιο εκείνη την ημέρα.

Δύο γεγονότα επίσπευσαν τις ενέργειες του Κωνσταντίνου: το πρώτο ήταν η κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά τα γεγονότα της Κοφίνου στην Κύπρο, την συνάντηση κορυφής στον Έβρο και την απόφαση των "απριλιανών" για απόσυρση της ενισχυμένης Ελληνικής μεραρχίας από το νησί και το δεύτερο η πληροφορία πως όλοι οι αξιωματικοί που ήταν μυημένοι θα αποστρατεύονταν από τους "Απριλιανούς" στα τέλη Δεκέμβρη, όταν θα γίνονταν οι κρίσεις των αξιωματικών. Ο Βασιλιάς τηρούσε λεπτομερώς ενήμερους τους Αμερικάνους (πρέσβης στην Ελλάδα Τάλμποτ) για τις προθέσεις του, αλλά παρά τις προσπάθειες του δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την ενεργή υποστήριξη τους καθώς οι απόρρητες διπλωματικές αμερικανικές αναλύσεις δεν τον θεωρούσαν  αξιοπιστο πόλο εξουσίας που θα εξυπηρετουσε τα αμερικανικα συμφεροντα στην περιοχη. Ο Κωνσταντίνος θα αντιμετώπιζε τους συνταγματάρχες μόνος(οχι μονος αλλα και αντιμετωπος  με τους Αμερικανους μιας και δεν ηταν με το μερος του,πιθανως και να ενημερωθηκαν οι απριλιανοι απο τους αμερικανους).

Η εκδήλωση του Βασιλικής επέμβασης της 13ης Δεκεμβρίου 1967 - η Βασιλική οικογένεια στην Καβάλα

Η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις έφερε αλλαγή στα σχέδια του Βασιλιά: ενώ αρχικά προβλεπόταν ότι θα πήγαινε στην Θεσσαλονίκη αναγκάστηκε να ξεκινήσει από την Καβάλα καθώς όλες οι πιστές σε αυτόν μονάδες βρίσκονταν στην Θράκη λόγω της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Το πρωινό της 13ης Δεκεμβρίου όλη η βασιλική οικογένεια "πέταξε" με το βασιλικό αεροσκάφος για  Καβάλα έχοντας μια αλλαξιά ρούχα, εγκαταλείποντας το Τατόι για πάντα, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων. Την συνόδευε και ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Κόλλιας, ο οποίος δεν γνώριζε τίποτε για το κίνημα και ενημερώθηκε τελευταία στιγμή. Στις 11.30 ο Κωνσταντίνος και η οικογένεια του έφτασαν στην Καβάλα. Πολλοί πολίτες της Καβάλας επιφύλαξαν αποθεωτική υποδοχή στον Βασιλιά και η 11η μεραρχία υπό τον ταξίαρχο Κεχαγιά προσχώρησε αμέσως στο κίνημα.

Το σχέδιο που είχε εκπονηθεί προέβλεπε την κατάληψη της Θεσσαλονίκης από τις πιστές στον Βασιλιά στρατιωτικές μονάδες, το κλείσιμο των Τεμπών και την υπεράσπιση της Λαμίας από την στρατιά στην Λάρισα και την ορκωμοσία νέας κυβέρνησης από τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο προσωπικό φίλο του Βασιλιά και έμπιστου των ανακτόρων.

Τίποτε δεν πήγε σύμφωνα με το σχέδιο. Κατ΄αρχάς το ίδιο το σχέδιο προέβλεπε κάτι αδύνατο ως κωμικοτραγικό: ο υποστράτηγος Μανέττας θα εμφανιζόταν στις 11.00 το πρωί στο πεντάγωνο και θα παρέδιδε βασιλική διαταγή στον αρχηγό ΓΕΣ Οδυσσέα Αγγελή να του παραδώσει την....διοίκηση. Ο Μανέττας εμφανίστηκε μια ώρα νωρίτερα και έτσι η όλη προσπάθεια έχασε το στοιχείο του αιφνιδιασμού.

Σε 5΄ ο Μανέττας είχε συλληφθεί και είχε απομονωθεί σε ένα δωμάτιο και ο Αγγελής ειδοποιούσε παντού σε όλη την Ελλάδα για την κίνηση ζητώντας από όλους πειθαρχία στις διαταγές του λίγα λεπτά πριν κοπούν οι τηλεπικοινωνίες. Μέχρι το μεσημέρι όλες οι αεροπορικές βάσεις εκτός αυτής των Αθηνών προσχώρησαν στο Βασιλικό κίνημα, αλλά το σχέδιο δεν προέβλεπε τίποτε για την αξιοποίηση τους εκτός από ρίψη φυλλαδίων με το βασιλικό διάγγελμα. Έτσι όλη την ημέρα της 13ης Δεκεμβρίου αεροπλάνα πετούσαν απλά σε χαμηλό ύψος πάνω από το Πεντάγωνο. Ο αντιναύαρχος Δέδες πριν συλληφθεί, έδωσε διαταγή σε όλον τον στόλο να πλεύσει προς Καβάλα υπακούοντας τον Βασιλιά, διαταγή που εξετελέσθη, χωρίς όμως αυτό να αποδειχθεί γεγονός σημασίας.

Η τελική έκβαση της κίνησης θα κρινόταν στην Θράκη. Αν ο Βασιλιάς κατάφερνε να θέσει γρήγορα σε κίνηση τις πιστές σε αυτόν μονάδες και να μπει στην Θεσσαλονίκη σε 24 ώρες, θα είχε επικρατήσει πλήρως. Ήδη ήλεγχε την 11η μεραρχία υπό τον ταξίαρχο Βιδάλη που βρισκόταν στην Καβάλα, όμως ο υποστράτηγος Λιαράκος είχε αποτύχει να καταλάβει τον ραδιοσταθμό στην Θεσσαλονίκη για να μεταδόσει το Βασιλικό διάγγελμα. Η πόλη βρισκόταν υπό την κατοχή των ΛΟΚ του ταξίαρχου Πατίλη. Τα γεγονότα όμως εξελίχθηκαν αρνητικά για τον Βασιλιά. Σύντομα φάνηκε ότι οι ανώτατοι αξιωματικοί δεν ήλεγχαν τις μονάδες τους, καθώς υφιστάμενοι τους αξιωματικοί ήταν οπαδοί της 21ης Απριλίου και πολλοί πιο αποφασιστικοί και φανατισμένοι από τους διοικητές τους.

Η αποτυχία και η φυγή του Βασιλιά στο εξωτερικό

Έτσι στην 20η μεραρχία τεθωρακισμένων ο ταξίαρχος Έρσελμαν αφού το πρωί της 13ης Δεκεμβρίου έθεσε υπό κράτηση 3 αξιωματικούς (τους αντ/ρχες Πυρρόπουλο και Πετάνη και τον ταγ/ρχη Κιρκηλή)  που γνώριζε ότι είναι οπαδοί της 21ης Απριλίου, έδωσε διαταγή να κινηθούν τα άρματα από Κομοτηνή προς Θεσσαλονίκη. Ο ταγματάρχης Σοφικίτης, υποδιοικητής της 2ας διοικήσεως Μάχης ζήτησε δήθεν συνάντηση με τον Έρσελμαν για να ενημερωθεί και με λίγους πιστούς του στρατιώτες τον συλλαμβάνει τον κλειδώνει σε ένα άρμα και αμέσως μετά απελευθερώνει τους κρατηθέντες αξιωματικούς. Η διοίκηση της μεραρχίας βρίσκεται πλέον στα χέρια των "απριλιανών" και ο Σοφικίτης βαδίζει αποφασιστικά προς Κομοτηνή για να συλλάβει και τον Περίδη.

Ο Περίδης απεγνωσμένα ζητάει από τον αντιστράτηγο Ζαλοχώρη στον Έβρο να κινηθεί για να τον ενισχύσει με όλες τις δυνάμεις του. Τα τεθωρακισμένα  της 99ης μεραρχίας ξεκινούν, όμως η λάσπη από την καταρρακτώδη βροχή δεν τους επιτρέπει να προχωρήσουν γρήγορα, ενώ όπως αποδείχθηκε κάποιες μονάδες καθυστερούσαν σκοπίμως καθώς οι διοικητές τους ήταν πιστοί στην 21η Απριλίου. Το απόγευμα μια ίλη τεθωρακισμένων υπό τον Σοφικίτη θα συλλάβει και τον ίδιο τον Περίδη στην Κομοτηνή και τον επιτελάρχη του ταξίαρχο Βιδάλη. Να σημειωθεί ότι στα υψώματα γύρω από την Κομοτηνή είχαν ταχθεί αντιαρματικά τα οποία δεν έριξαν ούτε οβίδα στα επελαύνοντα άρματα του Σοφικιτη.

Ο αντιστράτηγος Κόλιας στην Λάρισα δίνει διαταγές στις μονάδες του να κινηθούν προς τα Τέμπη αλλά όλοι υφιστάμενοι διοικητές του καθυστερούν να εκτελέσουν τις διαταγές, όταν αντιλαμβάνονται τον σκοπό τους. Όλες οι μονάδες που αναπτύχθηκαν από τον Κόλλια έξω από την Λαμία και την Λάρισα παραδόθηκαν στους επελαύνοντες από την Αθήνα πιστούς αξιωματικούς των "Απριλιανών", ενώ αργά το απόγευμα συνελήφθη και ο ίδιος ο Κόλλιας.

Τα άσχημα νέα φτάνουν το ένα μετά το άλλο στον Βασιλιά στην Καβάλα που καταλαβαίνει ότι το παν έχει απολεσθεί. Μόνο με αεροπορία και στόλο και την μεραρχία της Καβάλας δεν μπορούσε να πετύχει τους σκοπούς του. Το τελευταίο χτύπημα είναι η ορκωμοσία νέας κυβέρνησης και του υποστράτηγου Ζωιτάκη ως αντιβασιλέα στην Αθήνα από τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο. Μέσα στην απελπισία του και για να μην αιχμαλωτισθεί από την 21η Απριλίου, ο Βασιλιάς με την οικογένεια του και τον πρωθυπουργό Κ. Κόλλια, απογειώνονται εν μέσω καταρρακτώδους βροχής από την Καβάλα,χωρίς σχέδιο πτήσεως και επαρκή καύσιμα προς το Μπρίντιζι ενώ τελικά λόγω του ευνοϊκού καιρού έφτασαν στην Ρώμη.

Στις 04:00 ξημερώματα της 14ης Δεκεμβρίου το βασιλικό αεροσκάφος αγγίζει το έδαφος του αεροδρομίου της Ρώμης. Η βασιλική οικογένεια της Ελλάδος αρκετά καταπονημένη από το δύσκολο ταξίδι, αλλά πάντοτε αξιοπρεπής, γίνεται δεκτή από δεκάδες φωτορεπόρτερς που απαθανατίζουν την αλλόκοτη σκηνή. Ο Κωνσταντίνος μειδιά στο θέαμα αυτό. Μόλις είχε χάσει τον Θρόνο του...

Συμπεράσματα

Μετά την αποτυχία της προσπάθειας πολλοί κατηγόρησαν τον Κωνσταντίνο για κίνημα-οπερέτα που δεν είχε καμία ελπίδα επιτυχίας κτλ. Προφανώς αν δεν υπήρχε πιθανότητα επιτυχίας, ο Κωνσταντίνος δεν θα εξέθετε τον εαυτό του, το αξίωμα του και κυρίως την οικογένεια του στην περιπέτεια αυτή. Αντιθέτως είχε κάθε λόγο να πιστεύει στην επιτυχία αφού στην ενέργεια συμμετείχε σχεδόν το σύνολο των ανώτατων αξιωματικών των τριών όπλων, που είχαν υπό την διοίκηση τους τις σημαντικότερες στρατιωτικές μονάδες της Χώρας. Το σχέδιο της όλης ενέργειας σε μερικά σημεία  του (Μανέττας) ήταν ομολογουμένως πολύ κακό, αλλά παρ΄ όλα αυτά είχε σοβαρές πιθανότητες επίτευξης των αντικειμενικών του στόχων.

Η τελική αποτυχία ήταν κατά την γνώμη μας, συνδυασμός δύο παραγόντων. Ο πρώτος και σημαντικότερος ήταν ότι οι μυημένοι στο κίνημα διοικητές μονάδων δεν ήλεγχαν πλήρως τις μονάδες τους και δεν είχαν αντιληφθεί τους κατώτερους αλλά αποφασισμένους οπαδούς της 21ης Απριλίου, για να τους απομακρύνουν η να τους περιορίσουν εγκαίρως. Προφανώς οι αξιωματικοί αυτοί δεν είχαν προηγούμενες εμπειρίες σε συνωμοτικές κινήσεις τέτοιου είδους. Οι κατώτεροι τους αξιωματικοί επέδειξαν θάρρος και αποφασιστικότητα, αρετές απαραίτητες για αυτόν που θέλει να επικρατήσει σε τέτοιου είδους ανταγωνισμούς.

Ο δεύτερος παράγων ήταν οι αδιαμφισβήτητες  συνωμοτικές ικανότητες των ηγετών της 21ης Απριλίου. Οι δυνατότητες τους φάνηκαν ήδη με την κατάληψη της εξουσίας όταν σε λίγες ώρες εξετέλεσαν ένα λεπτομερές και πολύπλοκο σχέδιο που απαιτούσε συγχρονισμό, ταχύτητα και αποφασιστικότητα πετυχαίνοντας τον πλήρη αιφνιδιασμό ολόκληρου   του κράτους. Έτσι και στην περίπτωση του κινήματος του Βασιλιά είχαν από την αρχή τον πλήρη έλεγχο και έγκυρες πληροφορίες για τις κινήσεις που γίνονταν. Στις 13 Δεκεμβρίου και όταν ακόμα έχασαν τον έλεγχο του ναυτικού και της αεροπορίας, δεν απώλεσαν την ψυχραιμία τους, αλλά με μεθοδικότητα απομόνωσαν στην Καβάλα τον Κωνσταντίνο, απογύμνωσαν τους υποστηρικτές του από τις διοικήσεις των μονάδων τους ενώ στο τέλος κατάφεραν να προσεταιρισθούν  και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο.

Ήταν αποφασισμένοι να τα παίξουν όλα για όλα αντιθέτως με τους αντιπάλους τους που οι περισσότεροι δεν είχαν επαναστατική ψυχολογία και αποφασιστικότητα, αλλά απλώς διεκπεραίωναν αυτό που θεωρούσαν ως καθήκον τους έναντι του στρατιωτικού όρκου που είχαν δώσει στο Στέμμα.

Η κρυφη αναμιξη των αμερικανων και η συνδρομη τους προς τους απριλιανους ειναι ενας τριτος και σημαντικοτατος παραγοντας.

-https://www.istorikathemata.com/2010/09/King-Constantine-revolution-against-junta-13th-December-1967.html

-ΑΠ

ΤΙ ΕΓΡΑΨΕ Ο Ν.ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΝΟΕ 1920.

14 ΝΟΕ 1920.—(ν. ημ.) Οι εκλογές στην Ελλάδα (01/11 π.ημ.) εξελίσσονται αρνητικά γιά τον Ελευθέριο Βενιζέλο και το Κόμμα των Φιλελεύθερων. Οι νικητές τού δεξιού Λαϊκού Κόμματος με πρωθυπουργό τον Δημήτριο Γούναρη, θα επαναφέρουν τον εξόριστο βασιλέα Κωνσταντίνο Α’.

Ο Νίκος Καζαντζάκης, συνεργάτης τού Βενιζέλου, σε επιστολή του τον Δεκέμβριο τού 1921 υποστηρίζει ευθέως ότι έκανε τις εκλογές γνωρίζοντας ότι θα τις χάσει. Γράφει: «[…] Άνθρωπος που μ’ επανάσταση κατάλαβε την αρχή και δικτατορικώς εκυβέρνησε τόσα χρόνια, Πώς και Γιατί θυμήθηκε το σύνταγμα και ενήργησε εκλογές αφού τό’ξερε πως θα χάσει;»

''ΠΡΙΓΚΙΠΙΣΣΕΣ ΣΤΗΝ ΔΙΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ'' ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ.

Nikos Papakonstantinou

Η ομιλία μου στην παρουσίαση του βιβλίου μου:

Καλησπέρα,

Βρισκόμαστε σήμερα εδώ, στο ξενοδοχείο King George, για την παρουσίαση του βιβλίου μου Πριγκίπισσες στη δίνη του Πολέμου.

Το King George παίζει και αυτό έναν μικρό ρόλο στις σελίδες του βιβλίου.

Εδώ εγκαταστάθηκαν η πριγκίπισσα Ασπασία, χήρα του Βασιλιά Αλέξανδρου, και η κόρη της, η πριγκίπισσα Αλεξάνδρα. Στις 28 Οκτωβρίου του ‘40 τις απέλασαν από την Ιταλία, εγκατέλειψαν άρον-άρον το σπίτι τους στην Βενετία, και μετά από ένα κουραστικό ταξίδι με τραίνο, επί πέντε ημέρες, έφτασαν στην Αθήνα και κατέλυσαν εδώ.

Σας ευχαριστώ όλους για την παρουσία σας, σ’ αυτήν την εκδήλωση, ειδικά την σημερινή δύσκολη ημέρα. Έχουμε γεμίσει την αίθουσα! Η παρουσία σας είναι χαρά και τιμή για μένα. Ευχαριστώ και όσους θα ήθελαν να είναι παρόντες, αλλά οι δυσκολίες της ημέρας τους επτόησαν. Έχουν την κατανόηση και την αγάπη μου.

Ευχαριστώ την κυρία Μιμή Ντενίση, τον κύριο Μελέτη Μελετόπουλο και τον φίλο μου τα τελευταία 30 χρόνια, τον Κώστα Σταματόπουλο, για τις εμπεριστατωμένες παρουσιάσεις των. Μοιράστηκαν και ταξινόμησαν τόσο ωραία το θέμα τους! Επίσης ευχαριστώ τον φίλο μου, τον Χρήστο Ζαμπούνη, για όλα όσα έχει κάνει για εμένα και το βιβλίο μου.

Είχα σκοπό σήμερα να ευχαριστήσω τον πρίγκιπα Μιχαήλ, που θα ήταν εδώ, παρών, και να του εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου για τον πρόλογο που έκανε στο βιβλίο μου, που εμένα πραγματικά με συγκίνησε, για την προσφορά φωτογραφιών από το αρχείο του και για το συνεχές ενδιαφέρον του και την συμπαράστασή του. Μου είχε γράψει «αν έχω γυρίσει από το εξωτερικό, βεβαίως και θα έρθω στην παρουσίαση», λίγο αργότερα όμως μου έγραψε «δυστυχώς, δυστυχώς θα είμαι ακόμα στο Παρίσι στις 9 Νοεμβρίου, όπου πάω για δουλειά». Έχουμε συνεννοηθεί να κανονίσουμε μία συνάντηση μετά την επιστροφή του, για να του μιλήσω για το καινούργιο βιβλίο μου, ή καλύτερα για να μου μιλήσει εκείνος για το καινούργιο βιβλίο μου, μιας και εκείνος ως συγγραφέας-ερευνητής και ως μέλος της βασιλικής οικογένειας, είναι σε θέση να γνωρίζει τα πρόσωπα και τα γεγονότα καλύτερα από κάθε άλλον. Το θέμα του καινούργιου βιβλίου ας το αφήσουμε γι’ αργότερα, κι ας επικεντρωθούμε στις Πριγκίπισσες.

Με ρωτούν συχνά πως και αποφάσισα να γράψω βιβλίο, με το συγκεκριμένο θέμα, με τα συγκεκριμένα πρόσωπα, για την συγκεκριμένη περίοδο. Μα σε όλες τις χώρες, ο κόσμος γνωρίζει, γράφουν και μιλούν γι’ αυτές τις ιστορίες.

Στην Νορβηγία για παράδειγμα, κυκλοφόρησε πρόσφατα κινηματογραφική ταινία με τις περιπέτειες και τους κινδύνους που πέρασαν στον πόλεμο ο Βασιλιάς Χώκων και ο διάδοχος Όλαφ, και αμέσως μετά κυκλοφόρησε βιβλίο για την πριγκίπισσα διαδόχου Μάρθα που ακριβώς τα χρόνια της κατοχής της Νορβηγίας βρήκε καταφύγιο, με τα τρία παιδιά της, στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Από τις 9 Απριλίου του ‘40 που οι Γερμανοί έσπασαν την ουδετερότητα της Νορβηγίας, την κατέλαβαν και παρέδωσαν την πρωθυπουργία στον Κουίσλινγκ, ο Βασιλιάς, ο διάδοχος και η νόμιμη κυβέρνηση, έφυγαν από το Όσλο, και για μήνες κρυβόντουσαν κυνηγημένοι σε καλύβες στα δάση και τα φιόρδ. Η ζωή τους κινδύνευσε πολλές φορές! Τις πρώτες μέρες του Ιουνίου τους ειδοποίησαν ότι οι Γερμανοί είναι πλέον παντού και αναγκάστηκαν να φύγουν με ένα αντιτορπιλικό.

Η πριγκίπισσα Μάρθα, είχε φύγει με τα παιδιά της αμέσως μετά την Γερμανική εισβολή. Έφτασε στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου πέρασε με ασφάλεια τα χρόνια του πολέμου. Εκεί, ο καθηλωμένος στο αναπηρικό αμαξίδιο πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούσβελτ γοητεύτηκε από την φίνα πριγκίπισσα, έγινε ένα είδος μούσας του, τον ευχαριστούσε η παρουσία της σε όλες τις εκδηλώσεις και την ήθελε συνεχώς κοντά του.

Διαβάζοντας αυτές τις ιστορίες, θυμήθηκα ότι και στην Ελλάδα την εποχή του πολέμου, υπήρχαν ανάλογες ιστορίες, οι περισσότερες άγνωστες, με τον τότε Βασιλιά Γεώργιο Β’ να φεύγει με βρετανικό υδροπλάνο από του Σκαραμαγκά, ενώ οι Γερμανοί έμπαιναν στην Αθήνα, να φτάνει στην Κρήτη, και από εκεί, όταν όλα είχαν χαθεί και Γερμανοί αλεξιπτωτιστές έπεφταν κατά χιλιάδες από τον ουρανό, να φεύγει, και με τα πόδια, επί μέρες, να διασχίζει τα Λευκά Όρη για να φτάσει, μετά το Φαράγγι της Σαμαριάς, στις νότιες ακτές και να φυγαδευτεί στην Αίγυπτο.

Και υπήρχε και η 24χρονη πριγκίπισσα Φρειδερίκη, που στην Νότιο Αφρική, εντυπωσίασε τον γηραιό πρωθυπουργό Γιάν Σματς, που ανέλαβε να την μυήσει στις φιλοσοφικές του απόψεις.

Αυτές και άλλες ιστορίες, άλλες περιπέτειες, θέλησα να περιγράψω γράφοντας το βιβλίο αυτό. Εκείνη την εποχή, τα μέλη της ευρύτερης Ελληνικής βασιλικής οικογένειας έζησαν μία ζωή απίστευτη, μυθιστορηματική. Και ενώ περιγράφονται ιστορικά γεγονότα, όταν τα αφηγούμαστε, έχει κανείς την αίσθηση ότι διαβάζει ένα μυθιστόρημα!

Πρόκειται όμως για πρόσωπα όπως είμαστε εσείς κι εγώ, με αρετές και ελαττώματα, με αδυναμίες, με μεγάλα ιδανικά, με μεγαλύτερες ή μικρότερες ικανότητες. Είναι στενοί συγγενείς μεταξύ τους, αδέρφια, ξαδέρφια, θείοι και πολύ συνδεδεμένοι ο ένας με τον άλλο, μεγάλωσαν παίζοντας όλοι μαζί στο Τατόι ή στον Βασιλικό κήπο.

Με τους γάμους των, με τις εξορίες, σκόρπισαν σχεδόν σ’ όλες τις χώρες της Ευρώπης. Είναι κοντά στην εξουσία ή ασκούν την εξουσία και προσπαθούν στα φοβερά χρόνια του Πολέμου να προφυλάξουν την χώρα τους και να οδηγήσουν το καράβι σε ήσυχα λιμάνια. Όταν κερδίζουν είναι σεμνοί, δεν θριαμβολογούν, προσπαθούν να ενώσουν και όχι να διχάσουν. Και όταν χάνουν είναι αξιοπρεπείς, αποχωρούν με ένα χαμόγελο, πικρό ίσως, αλλά χαμόγελο.

Είναι οι ήρωες του βιβλίου μου, αυτοί που με γοήτευσαν με την ζωή τους και με έκαναν να θελήσω να την διηγηθώ και σε σας.

Ο Βασιλιάς Γεώργιος και ο αγώνας του να «κρατήσει» την Αθήνα ως την τελευταία στιγμή, να «κρατήσει» την Κρήτη ακόμα κι όταν Γερμανοί αλεξιπτωτιστές έπεφταν με εντολή να τον συλλάβουν οπωσδήποτε. Ντερ Κένιχ! Βο ιστ ντερ Κένιχ! φώναζαν άγρια ψάχνοντας τους χώρους της ΠΕΛΕΚΑΠΊΝΑ, από την οποία ο Γεώργιος είχε προλάβει να φύγει μόλις το προηγούμενο βράδυ.

Τον τιμούσαν σε Ευρώπη και Αμερική ως τον εκπρόσωπο ενός λαού που αγωνιζόταν και υπέφερε και τον πολεμούσαν στην χώρα του! Στάσεις, κινήματα και διχασμός τον έφθειραν κάθε μέρα (Βασιλεύς, πολύ νευρικός. Πέντε τσιγάρα σε 2 ώρες).

Μόνη του απαντοχή και κουράγιο, η παρουσία της αινιγματικής Τζόυς στην ζωή του. Αν μπορώ να πω με σιγουριά το τι ήταν η κυρία Τζόυς Μπρίττεν-Τζόουνς για τον Γεώργιο, δεν έχω ακόμα ξεκαθαρίσει μέσα μου το τι ήταν ο Γεώργιος για εκείνη! Είναι κάτι που ακόμη το ψάχνω. Κάποιοι την ονόμασαν «η Γουόλις των Βαλκανίων» παραλληλίζοντάς την με την Γουόλις Σίμπσον, την γυναίκα για το χατήρι της οποίας ο Εδουάρδος της Μεγάλης Βρετανίας παραιτήθηκε από τον θρόνο. Υπάρχουν πολλές ομοιότητες αλλά και πολλές διαφορές ανάμεσα στις δύο κυρίες. Και σίγουρα υπάρχουν πολλές διαφορές ανάμεσα στον Εδουάρδο και τον Γεώργιο! Ο Μεταξάς ήταν καχύποπτος και φοβόταν την επιρροή της. Στο ημερολόγιό του γράφει στις 23 Μαρτίου του ‘40: «Στάσις Βασιλέως; Φαίνεται μάλλον οικογενειακά. Αγγλίς εδώ-και αιτία;» Η Τζόυς ήταν όλα αυτά τα χρόνια μία διακριτική και απαραίτητη παρουσία στη ζωή του Βασιλιά και παρέμεινε διακριτική και μετά τον θάνατο του Γεώργιου χωρίς να μιλήσει ποτέ για την σχέση τους.

Ο διάδοχος Παύλος ήταν τόσο διαφορετικός από τον αδερφό του! Χαμογελαστός, προσιτός, έζησε για έξη μήνες στην Αγγλία, μετά στο Κάιρο μακριά από τους δικούς του, μόνο τα τελευταία χρόνια συγκεντρώθηκε όλη η οικογένεια στην Αλεξάνδρεια. Προσπάθησε να έρθει κρυφά με πλοίο ή με αεροπλάνο στην Ήπειρο και να λάβει μέρος στην αντίσταση, οι Βρετανοί όμως του το απαγόρευσαν και τον έθεσαν υπό διακριτική παρακολούθηση.

Και η πριγκίπισσα Φρειδερίκη με τα μικρά παιδιά τους! Αγωνίστηκε ως λέαινα για να τα προστατεύσει. Στην αγκαλιά της, τα έβγαλε την τελευταία στιγμή από το φλεγόμενο ξύλινο Κυβερνείο στο Κέιπ Τάουν. Στην Αλεξάνδρεια, στο κίνημα του ’44, κοιμόταν πάνω σε ένα στρώμα στην πόρτα του δωματίου των παιδιών της, μ’ ένα πιστόλι στο χέρι, όποιος ήθελε να τους κάνει κακό θα έπρεπε να περάσει πάνω από το πτώμα της.

Η αδερφή τους η Ελένη στην Ρουμανία, αγωνιζόταν να σώσει τους Εβραίους της χώρας, να μαζέψει και να στείλει τρόφιμα στην Αθήνα, όπου ο κόσμος πέθαινε από την πείνα. Πάντα δίπλα στον μοναχογιό της, τον Βασιλιά Μιχαήλ, στήριγμά του. Είχαν να αντιμετωπίσουν τον δικτάτορα Αντωνέσκου και τους Γερμανούς, μετά τους Ρώσους και τον Στάλιν, και τέλος τους Ρουμάνους κομμουνιστές. Ήταν απ’ αυτούς που όταν έχασαν έφυγαν με αξιοπρέπεια και με το πικρό χαμόγελο στα χείλη.

Η άλλη αδερφή τους, η Ειρήνη, παντρεμένη στην Ιταλία, έγινε Βασίλισσα της Κροατίας, χωρίς να το καταλάβει και χωρίς να το θέλει! Γέννησε μόνη, σε περιορισμό, στο σπίτι της, τον γιό της. Μαζί με την μητέρα του, ο νεογέννητος πρίγκιπας πέρασε τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του φυλακισμένος από τους Γερμανούς.

Οι δύο θείες του Βασιλιά, που πριν χρόνια, νεαρές πριγκίπισσες, ήρθαν νύφες στην Αθήνα, δεν θέλησαν να φύγουν κατά την Γερμανική κατοχή. Η Ελένη του Νικολάου και η Αλίκη του Ανδρέα, υπέφεραν όπως όλοι και αγωνίστηκαν για τους συμπατριώτες τους. Το Ημερολόγιο που κρατούσε τα χρόνια εκείνα η πριγκίπισσα Ελένη είναι πολύτιμη καταγραφή των γεγονότων. Είναι ευτύχημα που όπως μαθαίνω πρόκειται να εκδοθεί και να γίνει κτήμα όλων μας.

Η δράση της πριγκίπισσας Αλίκης είναι γνωστή, με τα συσσίτιά της κατά την κατοχή έσωσε χιλιάδες παιδιά από τον θάνατο.

Είναι όμως και η Αικατερίνη, ακούραστη νοσοκόμα, και η Ασπασία με την κόρη της την Αλεξάνδρα που με τον γάμο της με τον Βασιλιά Πέτρο της Γιουγκοσλαβίας έγινε Βασίλισσα της χώρας χωρίς να μπορέσει ποτέ να την επισκεφτεί και να την γνωρίσει.

Είναι ο Γεώργιος με την Μαρία, ο Πέτρος με την Ιρίνα, που δεν καταφέρνει να γίνει αποδεκτή ούτε από τα πεθερικά της, ούτε από τον Βασιλιά, η Ευγενία που μοιράζεται την ζωή της οικογένειας στην Νότιο Αφρική.

Είναι η Φραγκίσκη του Χριστοφόρου που απελπισμένη χήρα τρέχει να γλυτώσει μαζί με τον γιό της Μιχαήλ από τα δεινά του Πολέμου. Θα βρει καταφύγιο κοντά στους γονείς της στο Λαράς του Μαρόκου.

Είναι η Όλγα, η Ελισάβετ και η Μαρίνα του Νικολάου, είναι η Μαργαρίτα, η Θεοδώρα και η Σοφία του Ανδρέα, …Πριγκίπισσες στη δίνη του Πολέμου!

Και ένας πρίγκιπας, ο Φίλιππος, που τα χρόνια που περιγράφω θα ξεκινήσει το ειδύλλιό του με την Λίλιμπετ, την διάδοχο του Βρετανικού θρόνου.

Αυτές τις ιστορίες θέλησα να μοιραστώ μαζί σας.

Για  παραγγελίες στον εκδοτικό οίκο Φερενίκη, στο τηλέφωνο 2107220043 .

Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος έκανε βόλτα στην Αθήνα . Παρέα με όλη την Βασιλική οικογένεια

 Η Βασιλική οικογένεια βγήκε, εκμεταλλευόμενη τον καλό καιρό, για μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας!

Ο  βασιλιάς Κωνσταντίνος, η σύζυγός του, Άννα Μαρία, η βασίλισσα Σοφία και Πριγκίπισσα Ειρήνη έκαναν ένα διάλειμμα από τις υποχρεώσεις της καθημερινότητάς τους και κατευθύνθηκαν προς το κέντρο της Αθήνας να απολαύσουν ένα οικογενειακό γεύμα.

Ο φωτογραφικός μας φακός τους πέτυχε στην Ακαδημίας την ώρα που περπατούσαν και διέσχιζαν τον δρόμο. Η εικόνα της δεμένης οικογένειας που προβάλλουν είναι πολύ συγκινητική και αποτελεί παράδειγμα τη σήμερον ημέρα.

{{-PCOUNT-}}8{{-PCOUNT-}}

https://www.espressonews.gr/celebrities/344580/teos-vasilias-konstantinos-volta-athina/

ΕΘΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΜΗ...

 ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΟΒΑΡΟΚΡΑΤΟΣ...ΟΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΤΙ ΑΠΟΙΚΙΕΣ

ΕΘΝΙΚΑ ΣΟΥΡΓΕΛΑ - ΕΘΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΜΗ: Θεσμική σουργελοποίηση

 

.Καπουτσίνο, γάλα καρύδας, στέβια και το wifi... pic.twitter.com/bGHe8PGk3J

— oldschoolfileles (@oldfileles) October 31, 2022.

  Οι φωτογραφίες τούτες ισούνται με χίλιες λέξεις και με την αίγλη ενός κράτους που πάει ολοταχώς στον… κουβά!

    Από τον Παναγιώτη Λιάκο

Οι άνθρωποι διαπλάθουν χαρακτήρα όσο είναι παιδιά. Μετά αδυνατούν να ξεφύγουν από τον εαυτό τους. Ενήλικοι απλώς αναπαράγουν, με ποικίλους τρόπους, το σενάριο του βίου τους που συνετάχθη εντός τους, καθώς αφομοίωναν τις πρώτες κρίσιμες εμπειρίες της ζωής τους.

Έτσι ερμηνεύεται το ιλαροτραγικό στιγμιότυπο της Κατερίνας Σακελλαροπούλου στη Θεσσαλονίκη να παίζει με το κινητό της καθήμενη στον προεδρικό… θρόνο κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής παρέλασης. Στο στιγμιότυπο κάλλιστα θα μπορούσε να μπει λεζάντα με την κυρία Πρόεδρο να ρωτά ποιος είναι ο κωδικός του ασύρματου δικτύου για να σερφάρει δωρεάν στο ίντερνετ ή αν χρειάζεται να ρυθμίσει η ίδια την ώρα στο κινητό της μετά την αλλαγή της 30ής Οκτωβρίου.

Η συμπεριφορά της κυρίας Σακελλαροπούλου σε διάφορες επίσημες εκδηλώσεις δείχνει να είναι ανθρώπου που δεν έχει ιδέα από όσα θα έπρεπε να γνωρίζει άριστα πρόσωπο με το δικό της αξίωμα. 

Στην παρέλαση για τα 200χρονα από το 1821, στην Αθήνα, παρόντος του Καρόλου Γ’, τότε πρίγκιπα της Ουαλίας και νυν βασιλιά της Αγγλίας, και της συζύγου του, Καμίλα, του Ηνωμένου Βασιλείου, η κυρία Σακελλαροπούλου είχε ανεβάσει στην εξέδρα των επισήμων τον… δεσμό της και ξεφύλλιζαν μαζί έντυπο για την επέτειο την ώρα που περνούσαν από μπροστά τους τα στρατιωτικά αγήματα και οι σημαίες τους. Εδειχναν λες και ετοιμάζονταν να παραγγείλουν σε ταβέρνα κολοκυθάκια τηγανητά, μπεκρή μεζέ και μια καράφα κοκκινέλι.

Στη Θεσσαλονίκη η κυρία Σακελλαροπούλου «παρέλειψε» να πάει στην έπαρση της σημαίας στον Λευκό Πύργο, έφτασε με καθυστέρηση μισής ώρας στην καθιερωμένη τελετή του ΑΠΘ το απόγευμα της 26ης Οκτωβρίου και η ΕΛ.ΑΣ. (άραγε με τίνος ή ποίας εντολή) προσήγαγε δύο υγιειονομικούς σε αναστολή, οι οποίες μάλιστα είναι και μητέρες, όταν ζήτησαν να μιλήσουν για λίγα δευτερόλεπτα στην Πρόεδρο κατά την προσέλευσή της στο δημαρχιακό μέγαρο Θεσσαλονίκης.

Άντε μετά ο κόσμος που πληρώνει την προεδρική μισθουλάρα και τα εξωφρενικά έξοδα της Προεδρίας να πειστεί για...

  την ανάγκη να ξεπαραδιάζεται προκειμένου να εισπράττει στη συνέχεια αυτή την αξιοθρήνητη εικόνα.

Την ανάρτηση έκανε ο ΑΓΡΥΠΝΟΣ ΦΡΟΥΡΟΣ

https://radar-gr.blogspot.com/2022/11/blog-post_910.html